آنتروپوژئومورفولوژی چشم‌اندازمعادن(مطالعه موردی: معادن سنگ لاشتر)

Abstract

معدن کاری به فعالیت بشر مشتمل بر عمل استخراج کانی‌های ارزشمند یا دیگر مواد از زمین و معمولاً از معادن گفته می‌شود. آنتروپوژئومورفولوژی به مطالعه نقش انسان در تغییر لندفرم ها می‌پردازد. تخریب و تغییر چشم‌انداز طبیعی، توده‌های باطله، ایجاد گودال‌ها و تغییرات شدید شکل اولیه‌ی طبیعت، نشست زمین، تسریع فرآیند فرسایش، جاده سازی و تغییر لندفرم های طبیعی، تخریب و اضمحلال سفره آب‌های زیرزمینی در اثر تخریب چینه ها و طبقات زمین، تخریب زمین و پوشش گیاهی، آزاد شدن مواد سمی، زهکشی اسیدی معادن، کارخانه های ذوب، سروصدا، گرد و غبار، کانیهای صنعتی، اثرهای زیست‌محیطی از جمله پیامدهای ژئومورفولوژیکی و زیست‌محیطی معدن کاری می‌باشند. در این مقاله اثرات زیست‌محیطی معدن کاری بر روی چشم‌انداز و برآورد میزان تخریب و تهدید حاصل از بهره برداری معادن در قالب سه سناریو حفظ و مدیریت چشم‌انداز، حفظ و مدیریت پوشش گیاهی و معدن کاری مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است و به صورت میدانی با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی مبادرت به ارائه یک مدل مکانی تخریب چشم‌اندازهای ژئومورفولوژی برای مناطقی که در آن بهره برداری معدنی صورت می‌گیرد پرداخته شده است. 8 معیار تخریب چشم‌انداز و 6 موقعیت معدن کاری در معادن لاشتر اصفهان شناسایی شد. در 3 سناریوی مختلف، معیارها با استفاده از تحلیل تصمیم‌گیری چند معیاره وزن دهی شد و رتبه‌بندی مناطق با اولویت های مختلف موقعیت‌های معدن کاری به نمایش گذاشته شده است. در نهایت مناطق 6 گانه از نظر تخریب چشم‌انداز، تخریب پوشش گیاهی و موقعیت مناسب جهت معدن کاری اولویت‌بندی شده است.