پتروگرافی و زمین شیمی سنگهای آذرین و کانی زایی سرب در محدوده چاه سربی، جنوب زاهدان، جنوب شرق ایران

Abstract

محدوده چاه ‌سربی درپهنه زمین ‌درزسیستان واقع شده است. زمین شناسی دراین محدوده ازقدیم به جدید شامل سنگ‌های فلیش-گونه ، گرانیتوئید زاهدان، گرانودیوریت پورفیری، دایک های دیوریتی تا گرانودیوریتی و نهشته‌های جدید می‌باشد. کانی‌زایی سرب به صورت رگه های نازک و کوتاه گالن دار است که با پیریت، کوارتز، کلسیت، گوتیت و لیمونیت همراهی است. سنگ میزبان آنها فلیش و سنگهای نیمه نفوذی است که دچار دگرسانی فیلیک و آرژیلیک شده‌اند. دگرسانی پروپیلیتیک با تشکیل کلریت، اپیدوت و پیریت در اغلب دایک‌های اطراف محدوده دیده می‌شود. گرانودیوریت نیمه آتشفشانی دربخش شمال-شرق محدوده مورد نفوذ استوک‌ ورک‌های کوارتزی واقع شده‌ است. شدیدترین دگرسانی همراه با این سنگ فیلیک است.حضور کربنات‌ها و سولفیدهای مس نشان ‌دهنده کانی ‌زایی مس در این سنگ است. رگه‌های گالن در محدوده چاه ‌سربی احتمالاً از نوع اپی ‌ترمال است که در حاشیه یک سیستم پورفیری واقع شده است. مقادیر عناصر اصلی و کمیاب در 7 نمونه از سنگ‌های نفوذی منطقه با کمترین میزان هوازدگی و دگرسانی، تعیین شده است. سنگهای آذرین منطقه از لحاظ ترکیب شیمیایی اکثرا دارای ترکیب دیوریت تا گرانودیوریت می‌باشند. این سنگ‌ها متاآلومینوس و از یک ماگمای کالک آلکالن در جایگاه حاشیه قاره‌ای تشکیل شده اند