شناسایی دسته رخساره FSST در توالی‌های رودخانه‌ای با مثالی از سازند شوریجه

Abstract

در مطالعات چینه‌نگاری سکانسی شناسایی دسته رخساره FSST در توالی‌های رسوبی از کاربرد و اهمیت بسزایی در تعیین موقعیت مرز سکانسی و مطالعات اکتشافی برخوردار می‌باشد. با این حال، شانس تشکیل و حفظ شدگی رخساره‌های مرتبط با آن در توالی‌های رودخانه‌ای بسیار کم است. در این مطالعه به علائم و شواهد شناسایی دسته رخساره FSST در مطالعات چینه‌نگاری سکانسی در قالب مثالی از توالی‌ رودخانه‌ای سازند شوریجه (کرتاسه پیشین (Early Cretaceous)) در شرق حوضه کپه داغ پرداخته می‌شود. این مطالعه با تکیه بر اطلاعات کامل زمین‌شناسی متشکل از 4 برش چینه‌شناسی از رخنمون سازند شوریجه در روستای شوریجه، انجیربلاغ، گردنه مزدوران و قرقره به همراه نمودارهای چاه‌پیمایی و خرده‌های حفاری از 7 حلقه چاه و نیز داده‌های لرزه‌نگاری 3 بعدی از میدان خانگیران می‌باشد. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که با عقب‌نشینی دریا در اوخر ژوراسیک-اوایل کرتاسه رخساره‌های دانه‌ریز آواری و بعضا هیبریدی متعلق به دسته‌رخساره FSST در قاعده سازند شوریجه تشکیل شده است. این رخساره‌ها در محیط‌های کم انرژی دشت سیلابی و دشت ساحلی تشکیل شده‌اند. تشکیل کانال‌ها و گسترش سیستم رودخانه‌ای در شرق کپه‌داغ از عوارض زمین‌شناسی دیگری است که در زمان افت شدید سطح آب/اساس ایجاد شده‌اند. بررسی‌های ژئومورفولوژی آماری کانال‌ها و رخساره‌های تشکیل شده نشان می‌دهد که کانال‌های مذکور در زمان افت سطح آب از نظر هیدرولیکی تعادلی بوده و بار رسوبی را عبور می‌داده‌اند (bypass).