سنگ‌نگاری، شیمی کانی‌ها و دما و فشار دگرگونی شیست‌های رسی شمال گلپایگان، استان اصفهان

Abstract

مجموعه دگرگونی موته- گلپایگان در شمال شهرستان گلپایگان در استان اصفهان واقع شده است. این مجموعه دارای انواع سنگ­های دگرگونی است که از جمله آنها می­توان به انواع شیست‎های رسی، آمفیبولیت­ها، نایس­ها، کوارتزیت­ها و مرمرها اشاره کرد. گارنت شیست­ها از جمله شیست­های منطقه هستند که از لحاظ کانیایی انواع مختلفی را شامل می­شوند. این سنگ‎های دگرگونی شامل کانی­های گارنت، کوارتز، کلریت، مسکوویت، بیوتیت، استارولیت، آندالوزیت، کیانیت و سیلیمانیت هستند. بافت­های لپیدوبلاستی، پورفیروبلاستی، پویی‎کیلوبلاستی، چشمی و میلیپد در این شیست­ها قابل مشاهده هستند. در منطقه مطالعاتی با حرکت از جنوب باختری به سمت شمال خاوری بر درجه دگرگونی سنگ­ها افزوده می‎شود. به‎طوری که سنگ­های دگرگونی در جنوب باختری در حد اسلیت و فیلیت هستند و به تدریج به سمت شمال خاور سنگ­های دگرگونی کلریت‎شیست، بیوتیت‎‌شیست، گارنت‎شیست، استارولیت‎شیست، سیلیمانیت‎شیست و کیانیت‎شیست به ترتیب برونزد دارند. برونزد این سنگ‎ها با پدیدار شدن زون­های کلریت، بیوتیت، گارنت، استارولیت، سیلیمانیت و کیانیت در منطقه همراه است. توالی این زون­ها با گرادیان دگرگونی نوع بارووین در دگرگونی ناحیه­ای تطابق کامل دارد. زون­های کلریت، بیوتیت و گارنت مربوط به رخساره شیست سبز و زون­های استارولیت، کیانیت و سیلیمانیت مربوط به رخساره آمفیبولیت هستند. به روش دماسنجی گارنت- بیوتیت برای گارنت‎شیست­های مورد مطالعه بازه دمایی در حد 471 تا 581 به­ دست ­آمد. این دگرگونی در نتیجه برخورد قاره­ای اتفاق افتاده است.