تکامل ریزساختاری سنگ‌کره گوشته‌ای افیولیتهای دگرگونی خوی، شمال باختر ایران

Abstract

مطالعات پتروفابریکی، ساختاری و ژئوشیمیایی تکتونیتهای الترامافیک زون دگرگونی خاوری مجموعه افیولیتی خوی نشان می‌دهد که این سنگها حاوی پهنه‌های برشی دما پایین با امتداد شمال باختری - جنوب خاوری هستند که جهت جریان گوشته‌ای دما بالا تا دما متوسط با امتداد شمال خاوری - جنوب باختری را قطع کرده‌اند. ریزساختارها در این تکتونیتها، یک تحول فابریکی را از بافتهای پورفیروکلاستیک تخت و دوکی شکل (مربوط به دگرشکلیهای دما بالا تا دما متوسط بخشهای گوشته‌ای) به سمت بافتهای میلونیتی (با دگرشکلی دما پایین درون پهنه‌های برشی) نشان می‌دهند. مطالعه الگوهای جهت‌یابی ترجیحی شبکه‌ای کانی الیوین در نمونه‌های با دگرشکلی دما بالا و دما متوسط گوشته‌ای لغزش را بر روی سیستمهای (010) [100] دما بالا و تنش پایین و (0kl) [100] دما متوسط (بیش از 1000 درجه سانتی‌گراد) نشان می‌دهند در حالی که الگوهای جهت‌یابی ترجیحی شبکه‌ای کانی الیوین در نمونه‌های با دگرشکلی دما پایین درون پهنه‌های برشی، گویای سیستم لغــزش (001) [100] دمای پایین (1000 درجه سانتی‌گراد) است. اسپینلهـــای همراه این پریدوتیتها با تغییرات چشــــمگـیر عدد کروم (10 تا 90 Cr # =) و عدد منیزیم (90 تا 50Mg # = ) همراه می‌باشند. کلینوپیروکسنها عموماً غنی از کروم بوده که نشان‌دهنده ذوب بخشی محدود این پریدوتیتهاست. تغییرات شدید ترکیب شیمیایی اسپینلها می‌تواند به فرایند ذوب بخشی و تبلور دوباره این کانی طی فاز جداشدگی سنگ‌کره گوشته‌ای و توسعه پهنه‌های برشی مرتبط باشد.