تحلیل جنبشی هندسه چین‌خوردگی در تاقدیس آغاجاری (فروافتادگی دزفول)، ایران

Abstract

مطالعه الگوی هندسه چین‌خوردگی‌ها و تحلیل دگرریختی آنها یکی از مهم‌ترین موضوعات زمین‌شناسی کمربند کوهزایی زاگرس به‌شمار می‌آید. علت این امر تمرکز بخش عمده‌ای از مخازن هیدروکربوری شناخته شده در نفت‌گیرهای تاقدیسی این کمربند است. در این پژوهش، چگونگی تکامل هندسی تاقدیس زیرسطحی آغاجاری واقع در فروافتادگی دزفول، بر اساس اطلاعات ژئوفیزیکی حاصل از لرزه‌نگاری سه بعدی و داده‌های حفاری چاه بررسی شده است. بر اساس برش‌های ساختمانی رسم شده، تغییرات هندسی چین‌خوردگی از پلانژ به سوی میانه تاقدیس مورد توجه قرار گرفته است. همچنین به واسطه عملکرد افق‌های گسسته میانی در امتداد محور تاقدیس و عمود بر آن در امتداد قائم پیچیدگی‌های هندسی دیده می‌شود. روند تکامل تاقدیس معرف عملکرد سازوکار چرخش یال و مهاجرت لولا است و گذر از فرم هندسی جعبه‌ای به فرم جناغی با پیشرفت دگرشکلی را نشان می‌دهد. عملکرد افق‌های گسسته میانی و سازوکار چین‌خوردگی، امکان شکل‌گیری تله‌های اقماری پیرامون تاقدیس اصلی را محتمل نشان می‌دهد.