پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش با استفاده از روش‌های آماری (منطقه پیشکوه، شهرستان فریدون‌شهر)

Abstract

پهنه­بندی خطر زمین­لغزش با روش­های متفاوتی صورت می­گیرد و بسیاری از این روش­ها بر اساس شرایط ویژه مناطق مورد بررسی، بنا می­شود. در این نوشتار، ابتدا منطقه پشتکوه (شهرستان فریدون­شهر) به‌وسعت تقریباً 77646 هکتار واقع در باختر استان اصفهان انتخاب شد. سپس با استفاده از عکس­های هوایی، تصاویر ماهواره­ای <span style="font-family: Times New Roman;">(ETM+2002)</span>، نقشه­های زمین­شناسی تهیه‌شده و بررسی­های میدانی، نقشه پراکنش زمین­لغزش­ها تهیه شد. همچنین با استفاده از بررسی­های میدانی و مرور مطالعات انجام شده در مناطق مشابه با حوضه­های کارون شمالی و دز علیا و نقشه‌های موضوعی موجود، اقدام به بررسی و تعیین 8 عامل عمده مؤثر در رخداد زمین­لغزش شامل شیب، جهت شیب، سنگ‌شناسی، کاربری اراضی، بارندگی، فاصله از جاده، گسل، آبراهه و نقشه­های لازم در مقیاس 1:50000 شد. به منظور بالا بردن دقت، سرعت و سهولت تحلیل، تمامی اطلاعات مکانی و توصیفی وارد نرم‌افزار <span style="font-family: Times New Roman;">ArcGIS</span> شد. پس از تهیه لایه­های اطلاعاتی و وزن‌دهی به عوامل مؤثر با استفاده از نقشه پراکنش زمین­لغزش، اقدام به تهیه نقشه­های پهنه­بندی خطر زمین­لغزش با دو روش آماری دومتغیره تراکم سطح <span style="font-family: Times New Roman;">(Density Area) </span>و ارزش اطلاعات <span style="font-family: Times New Roman;">(Information Value)</span> کرده و نتایج مورد ارزیابی قرار گرفتند. با افزایش شاخص نسبت تراکمی<span style="font-family: Times New Roman;">­(Dr) </span>(به منظور مقایسه بین پهنه­های خطر) در هر دو روش پهنه­بندی خطر لغزش، درجه خطرافزایش می‌یابد و تفکیک‌پذیری بین رده‌های پهنه‌های خطر قابل قبول و افزاینده است. شاخص‌های مجموع کیفیت<span style="font-family: Times New Roman;"> (Qs) </span>و دقت<span style="font-family: Times New Roman;"> (P)</span> (برای مقایسه روش‌ها با ­همدیگر) به ترتیب برای روش ارزش اطلاعات<span style="font-family: Times New Roman;"> (Information Value)</span> 65/0 و 034/0 و برای تراکم سطح <span style="font-family: Times New Roman;">(Density Area) </span>56/0 و 028/0 بوده که نمایانگر آن است که روش ارزش اطلاعات <span style="font-family: Times New Roman;">(Information Value) </span>نسبت به روش تراکم سطح <span style="font-family: Times New Roman;">(Density Area)</span> در پهنه‌بندی خطر زمین­لغزش، دارای برتری و مطلوبیت بهتری است.