بررسی تحلیلی زمان احتمال رخداد زمین‌لرزه درگستره تهران: مروری بر پژوهش‌های پارینه‌لرزه‌شناسی

Abstract

تاکنون پژوهش‌های بسیاری با هدف به نقشه کشیدن سامانه‌های گسلی فعال پیرامون تهران با رویکرد برآورد خطر زمین‌لرزه احتمالی در آینده این کلان شهر به انجام رسیده است. اگرچه با‌توجه به نبود شناخت کافی از ژرفا و ماهیت لایه لرزه‌زا و همین طور فراهم نبودن داده‌های عددی از نرخ دگرشکلی پوسته، پیشینه و ویژگی‌های لرزه‌ای سرچشمه‌های لرزه‌زا همچون مکان احتمالی گسلش زمین‌لرزه‌ای، بزرگا و زمان رخداد در این پهنه لرزه‌زمین‌ساختی، انجام این مهم تاکنون به شایستگی مهیا نبوده است. با توجه به پژوهش‌های به سامان رسیده دهه گذشته در زمینه لرزه‌شناسی، ژئودینامیک و پارینه‌لرزه‌شناسی، در این پژوهش تلاش بر ارائه تحلیل و هم‌سنجی آماری برآمده از نتایج حاصل از پژوهش‌های پارینه‌لرزه‌شناسی در گستره البرز مرکزی است که روی گسل‌های بنیادین و پویای پیرامون تهران - گسل‌های آستانه، فیروزکوه، مشا، طالقان، شمال تهران، پیشوا و افرازهای شمال ری و کهریزک- به سرانجام رسیده است. گسل‌هایی که جنبش احتمالی هر یک از آنها را با توجه به هندسه، سازوکار و گستره مه‌لرزه‌ای اثر و تخریب احتمالی می‌توان زمین‌لرزه تهران نامید. از تلفیق و هم‌سنجی نتایج به‌دست آمده از پژوهش‌های پارینه‌لرزه‌شناسی در گستره البرز مرکزی بیراه نخواهد بود اگر رخداد احتمالی زمین‌لرزه تهران را در وضعیت هشدار رخدادی با بزرگای احتمالی 5/6-2/7 در بازه زمانی 50 سال برآورد کرد.