مطالعه سنگ‎نگاری و ریزساختار‌های سرپانتینیت‌های کمپلکس سیخوران (جنوب خاوری کرمان)

Abstract

کمپلکس اولترامافیک- مافیک سیخوران در پهنه ساختاری سنندج- سیرجان قرار دارد و شامل واحد هارزبورژیت و دونیت پورفیروکلاستیک و واحد کومولا‌های گابرویی لایه‌ای است. با مطالعه ریزساختار‌ها و ویژگی‌های ژئوشیمی سرپانتینیت‌هایی از هارزبورژیت‌ها و دونیت‌ها درک بهتری از فرایند‌های سرپانتینی شدن و جایگیری این کمپلکس به دست می‌آید. بر پایه این مطالعه سه نوع ریزساختار شامل ریزساختار حالت جامد دما بالا که بیشتر در بخش شمال خاوری واحد دونیت پورفیروکلاستیک دیده می‌شود، ریزساختار حالت جامد دما پایین که در بخش شمال خاوری و مرکزی دونیت‌ها و هارزبورژیت‌ها گسترش یافته و ریزساختار‌های ساب‌میلونیتی و میلونیتی بیشتر در بخش هارزبورژیتی گسترش دارند، شناسایی شد. همچنین ریزساختار‌های رگه‌ای نیز در بخش میلونیتی و ساب میلونیتی دیده شده‌اند. رگه‌های مطالعه شده در اثر دو فرایند 1) انحلال و 2) بسته شدن شکاف (Crack – Seal) تشکیل شده‌اند. دگرشکلی‌ها بیشتر در نمونه‌های مجاور گسل آشین متمرکز بوده است. سیال‌های گرمابی سبب سرپانتینی شدن و تحرک آهن و عناصر دیگر از کانی‌های فرومنیزیم در پریدوتیت اولیه شده‌اند. سرپانتینیت‌ها محدوده SiO₂(38.8-41.7Wt%) و تهی‌شدگی از Al₂O₃(0.1-1.3) و CaO (0.3-0.9 ) نشان می‌دهند. تهی‌شدگی از اکسید کلسیم و آلومینیم و غنی شدگی از کروم و نیکل نشان‍دهنده سنگ مادر دونیت یا هارزبورژیت گوشته‌ای تهی شده است و آنها در نمودار Cr-TiO₂ در منطقه فرافرورانش قرار گرفته‌اند.