ساخت و اعتبار یابی مقیاس ارزیابی شایستگی تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه دوره اول شهر تبریز

Abstract

برخورداربودن دانش آموزان از شایستگی تحصیلی و کسب و ارتقاء آن در فرایند تحصیل، مطلوب هر نظام آموزشی است. وجود ملاکی برای اندازه‌گیری درست شایستگی تحصیلی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بر این اساس، در پژوهش حاضر ساخت و اعتبار یابی پرسشنامه شایستگی تحصیلی و شناسایی ابعاد و مولفه های تشکیل دهنده آن مورد هدف قرار گرفته است. جامعه این تحقیق کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه دور اول شهر تبریز بوده که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای تعداد 660 دانش آموز در تحقیق مشارکت داده شدند. ابزار تحقیق شامل پرسشنامه محقق ساخته شایستگی تحصیلی، بر اساس مدل انگیزش و شایستگی مک گرو(2013) بود. روایی محتوایی مقیاس با استفاده از شاخص نسبت روائی محتوا(CVR) و روایی سازه‌ای آن از طریق انجام تحلیل عامل اکتشافی و روایی همزمان آن از طریق محاسبه همبستگی با پرسشنامه خودتنظیمی یادگیری پنتریچ و دیگروت(1999) بدست آمد. برای اطمینان از پایایی ابزار نیز از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده و این ضریب برای مقیاس کلی شایستگی تحصیلی و زیرمقیاس‌های سه گانه جهت‌گیری نسبت به خود، جهت‌گیری نسبت به دیگران، جهت‌گیری نسبت به یادگیری، به ترتیب 96/0، 93/0، 92/0، و 92/0 به‌دست آمده است. نتایج تحلیل عاملی انجام یافته، استخراج 5 عامل معنادار در زیرمقیاس جهت‌گیری نسبت به خود، 6 عامل معنادار در زیرمقیاس جهت‌گیری نسبت به یادگیری و 8 عامل معنادار در زیرمقیاس جهت‌گیری نسبت به دیگران را نشان داد. شاخص‌های نیکویی برازش حاصل از تحلیل عامل تائیدی مرتبه دوم نیز مقیاس نهایی شایستگی تحصیلی با 3 زیرمقیاس اصلی، 19 عامل و 109 آیتم مورد تائید قرار داد. در کل یافته های تحقیق نشان داد که این پرسشنامه از شاخص‌های روانسنجی لازم برای ارزیابی شایستگی تحصیلی دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوره اول برخوردار بوده و می‌تواند به-عنوان ابزار مفیدی در حوزه مربوطه مورد استفاده قرار گیرد.