واکاوی سبک زندگی دینی با تأکید بر اندیشه سیاسی امام رضا (علیه السلام)

Abstract

سیره و سبک زندگی امام رضا7 مختصات ویژه‌ای دارد، که بنا به مقتضیات و شرایط سیاسی ـ اجتماعی زمان آن حضرت، تبیین آنها می‌تواند الگویی برای جامعه امروز باشد. دوره ولایت‌عهدی ایشان، از وضعیت خاصی برخوردار است؛ که امام رضا7 از این فرصت تحمیلی بیشترین استفاده را برای تبلیغ اسلام واقعی برد، لذا عمل به سیره و توصیه‌های این امام7 همام در همه‌ی مناسبت‌ها، از جمله بعد سیاسی، ضامن سلامت جامعه و اعضای آن خواهد بود. پژوهش حاضر، نیز به دنبال واکاوی سبک زندگی دینی با تأکید بر اندیشه سیاسی امام رضا7 می‌باشد. محقق برای رسیدن به هدف، از روش تحلیل راهبردی کمک گرفته است. حاصل تحقیق بیانگر آن است که هدف سیاسی امام هشتم 7 تشکیل نظام اسلامی و علوی و اصلاح ساختار موجود جامعه و در تقابل با هدف سیاسی مأمون (تثبیت نظام سلطنتی و خلافتی) می‌باشد. مبانی اندیشه سیاسی حضرت 7، همان مبانی سیاسی قرآن است و اصول اندیشه سیاسی ایشان شامل: اصل مشروعیت؛ مقبولیت؛ زعامت؛ مشارکت؛ عدالت؛ کرامت؛ اضطرار؛ اهم و مهم؛ تقیه؛ امر به معروف و نهی از منکر؛ تعاون و همکاری؛ هدف‌مندی؛ تغیر شرایط و موقعیت؛ بسترسازی و... می‌باشد. در مقایسه سبک زندگی سیاسی امام رضا 7 و مأمون، دو مدل و سبک قابل ارائه می‌باشد و راهبردهای سیاسی امام 7 و مأمون نیز دوگونه خواهد بود: راهبردهای الهی ارزش‌مدار، مبتنی بر حکمت، مصلحت و عزت و راهبردهای ضدارزشی، مبتنی بر نیرنگ، خدعه، غلبه، زور و قهر. سیاست حضرت 7 را در دو بعد داخلی و خارجی می‌توان برشمرد و متولیان و نقش‌آفرینان حوزه سیاست نیز شامل نخبگان، عموم مردم و سیاست‌مداران می‌باشد.