تبیین مولفه های معماری بیوفیلی در زیست پذیریِ اقلیم گرم و خشک؛ موردپژوهی: شهر سمنان

Abstract

نظریه بیوفیلیا، برای اولین­بار توسط «ادوارد او. ویلسن» از اساتید زیست­ شناسی دانشگاه هاروارد در کتاب او به نام بیوفیلیا در سال 1984 چاپ شد. ازجنبۀ واژه شناسی اصطلاح «بیوفیلیا» به معنی «دوست داشتنِ حیات یا سیستم­های واجدِ حیات» می­باشد و برای نخستین بار توسط «اریک فروم» برای تبیین یک گرایشِ روان­شناختی در خصوصِ«جذابیت هر آنچه زنده است»، مورد استفاده قرار گرفت. در واقع او برای اولین­ بار به وابستگی درونی انسان به ارگانیسم­های زنده اشاره کرد. از سویی دیگر، به­ نظر می­رسد که بهترین تحلیل نظام ادراکی انسان در محیط، را می­توان با یافته­ های علوم اداراک و شناخت محیط در دانش روان­شناسی محیطی را مرتبط دانست و نوعی کالبدشکافی و جستجوی پیوند و این­همانی انسان و طبیعت (محیط) را در آن مشاهده کرد. در هرحال، ارزیابی­ های شناختی از عناصر معماری بیوفیلی مبتنی بر زمینه­ های نگرش اکولوژیک می­تواند در ارتقا برنامه­ ریزی و طراحی مسکن تاثیرگذار باشد. این تحقیق بنا به ماهیت بنیادی و بنا به ماهیت، تحقیقی شناختی است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی و پیمایشی می­باشد. از آنجاکه تحقیق حاضر در زمره تحقیقات کمی محسوب می­شود لذا، از ابزار پرسشنامه جهت جمع ­آوری داده ­ها و از نرم افزار آماری SPSS جهت تجزیه و تحلیل داده­ ها استفاده شده است. لازم به ذکر است از آزمون­های آماری همبستگی جهت بررسی روابط متغیرها، تی­ تک نمونه­ای جهت مقایسه جامعه اماری با میانه نظری و رگرسیون چند متغیره جهت بررسی تاثیرگذاری مولفه ­های طراحی بیوفیلی بر زیست ­پذیری استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می­دهد که ارتباط معناداری بین معیارهای بیوفیلی در معماری و زیست ­پذیری وجود دارد چنانچه که مولفه طبیعت ­گرایی بیشترین تاثیر را بر حصول زیست­ پذیری معماری دارد و معیارهای طبیعت دوستی، اقلیم و احساس (ادراک) بیشترین تاثیر را در این میان دارد.