تنش و تضاد قانون‌گرایی و فرهنگ در عصر جهانی‌شدن

Abstract

ضرورت قانون­گرایی برای ایجاد و حفظ نظم، امنیت و توسعه دولت­ها کاملاً محرز است. این امر با توجه به اهمیت مقوله توسعه در تضمین ثبات جهانی و همچنین لزوم مقابله با جریان­های تکفیری و تروریستی، مورد توجه سازمان­های بین­المللی نیز قرار گرفته است. قانون­گرایی واجد اقتضائات گوناگونی است که در این میان زمینه فرهنگی به دلیل همبستگی این پدیده با هنجارهای اجتماعی موقعیت ویژه­ای دارد. در بازه زمانی حاضر اما با توجه به جهانی­شدنِ فرهنگ، هویت­های مختلفی فرصت بروز یا ظهور یافته­اند که خطری برای قانون­گرایی به شمار می­آیند. بر این اساس، پرسشی که به میان می­آید آن است: «چگونه دولت­ها می­توانند در عصر جهانی­شدن فرهنگ تبعیت شهروندان از قوانین را به دست آورند؟» مفروض ما آن است که دولت­ها برای دستیابی به این هدف باید از رویکردهای خطی پرهیز کنند. در مقام پاسخ‌گویی به این سوال باید از یک­سو نگاه معطوف به تعامل قانون­گرایی و فرهنگ شود و از سوی دیگر چالش­های فرهنگ در عصر جهانی­شدن برای قانون­گرایی مورد ارزیابی قرار گیرند تا در نهایت بتوان پیشنهادهایی برای اصلاح راهبردهای داخلی و جهانیِ قانون­گرایی ارائه داد. نتایج نشان می­دهد در چنین حالتی رابطه فرهنگ و نظام حقوقی رسمی باید بر اساس الگوی داد و ستد و اثرگذاری بنا شود