بررسی و نقد کتاب «حماسه‌سرایی در ایران» ذبیح‌الله صفا

Abstract

چکیدهاز موضوعاتی که در سدۀ اخیر پژوهشگران داخلی و خارجی تحقیقات بسیاری پیرامون آن انجام داده‌اند، روایات ملی و داستان‌های حماسی ایران است. در این باره پژوهشگران اروپایی و دیگر ایران‌شناسان خارجی، پیشرو محققان ایرانی شدند و تحقیقات ارزشمندی انجام دادند. ذبیح‌الله صفا با نگارش کتاب «حماسه‌سرایی در ایران»، توانست در این زمینه راه را برای محققان ایرانی باز کند و منبع ارزشمندی برای علاقه‌مندان به پژوهش در ادبیات حماسی ایران پدید آورد. این کتاب با این که یکی از منابع مهم دوره دکتری ادبیات فارسی و تحقیق در روایات ملی ایران محسوب می‌شود و چندین بار هم تجدید چاپ شده است، در برخی موارد نیاز به ویرایش و تصحیح دارد. به همین منظور، در این پژوهش به بررسی و نقد این کتاب هم از جهت نگارش متن و هم مفهوم و محتوای مطالب آن، پرداخته شده است؛ تا بدین وسیله ابهامات و زوائد این اثر مهم زدوده شود. نکات مورد بررسی در این پژوهش عبارتند از: ابهام در متن، تناقض در مطالب مربوط به یک مبحث، عدم مطابقت متن کتاب با منبع، برداشت کلی و نادرست از برخی مباحث، غلط‌های املایی و نگارشی که نیازمند اصلاح است و ایراد مطالبی که نیاز به توضیح بیشتر دارد.