بررسی اثر مهارکنندگی عصاره‌های دی‌اتیل‌اتری و متانولی شقایق موکتی (Sarcophyton spp.) و ستارة دریایی (Pentaceraster spp.) بر باکتری‌های اشرشیاکلی (Escherichia coli) و باسیلوس سوبتیلیس (Bacillus subtilis)

Abstract

محیط زیست دریایی، منبع بسیاری از ترکیبات طبیعی زیست فعال است که خصوصیات ساختاری-شیمیایی آنها در دیگر محصولات طبیعی گیاهان و جانوران خشکی‌زی دیده نمی‌شوند. این مطالعه به منظور بررسی و مقایسه خواص آنتی بیوتیکی عصاره‌های دی‌اتیل‌اتری و متانولی استخراج شده از ستارة دریایی و شقایق موکتی انجام شد. برای این تحقیق، ستارة دریایی و شقایق موکتی از منطقه جزیره لارک جمع آوری شدند و سپس عصاره‌گیری با استفاده از حلال‌های دی‌اتیل‌اتر و متانول انجام گردید. بررسی خواص آنتی بیوتیکی عصاره‌های به‌دست آمده بر باکتری‌های اشرشیاکلی (<em>Escherichia coli</em>) و باسیلوس سوبتیلیس (<em>Bacillus subtilis</em>) ابتدا با استفاده از روش انتشار در آگار جهت تعیین قطر هالة عدم رشد و سپس رقت لوله‌ای به منظور تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی باکتریایی (MBC) صورت گرفت. بر اساس نتایج به‌دست آمده، عصارة دی‌اتیل‌اتری استخراج شده از شقایق موکتی هیچ اثر مهارکنندگی و کشندگی بر باکتری‌های مورد آزمایش نداشت. در حالی که عصارة دی اتیل اتری استخراج شده از ستاره دریایی در غلظت 40 mg/ml بر باکتری اشرشیاکلی اثر مهارکنندگی رشد را نشان داد، اما قدرت کشندگی نداشت. این عصاره در غلظت های مورد نظر تأثیری بر مهار رشد و کشندگی باکتری باسیلوس سوبتیلیس نداشتند. عصاره متانولی استخراج شده از ستاره دریایی در غلظت 30mg/ml بر باکتری باسیلوس سوبتیلیس اثر مهارکنندگی رشد و در غلظت 50mg/ml اثر کشندگی نشان داد ولی هیچ یک از غلظت های مورد آزمایش تأثیری بر باکتری اشرشیاکلی نداشتند. همچنین عصارة متانولی استخراج شده از شقایق موکتی در غلظت 40mg/ml برای باکتری اشرشیاکلی اثر مهارکنندگی رشد داشت اما اثر کشندگی نشان نداد. در حالی که هیچ یک از غلظت‌های مورد آزمایش تأثیری بر باکتری باسیلوس سوبتیلیس نداشتند. همچنین، بیشترین قطر هاله عدم رشد برای عصارة متانولی ستاره دریایی بر باکتری باسیلوس سوبتیلیس با قطر هالة عدم رشد 8/0±1/12 میلی‌متر ثبت گردید. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که عصارة متانولی استخراج شده از ستارة دریایی دارای اثر مهارکنندگی رشد بیشتر و نیز اثر کشندگی بر باکتری باسیلوس سوبتیلیس بود. حال آن که عصاره متانولی استخراج شده از شقایق موکتی دارای قدرت مهار کنندگی رشد بر باکتری اشرشیاکلی بود. نتیجه آن که عصاره متانولی ستاره دریایی در مهار رشد باکتری باسیلوس سوبتیلیس و عصاره متانولی شقایق موکتی در مهار رشد باکتری اشریشیاکلی مؤثر بودند.