اثرات برخی پارامترهای فیزیکی-شیمیایی آب و رسوبات بستر بر تراکم و زی توده گونه (Annelida, Spionidae) Streblospio gynobranchiata در جنوب شرقی دریای خزر (منطقه گهرباران)

Abstract

این پژوهش در راستای برنامه انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی، در سواحل جنوب شرقی دریای خزر و منطقه گهرباران در سال 93-1392 انجام شد. هدف از این تحقیق بررسی روابط بین برخی پارامترهای فیزیکی-شیمیایی آب و رسوبات بستر با پراکنش، تراکم و زی توده گونه پرتار <em>Streblospio gynobranchiata</em> در نیم خط ها، عمق، ایستگاه و فصول می باشد. نمونه برداری بصورت ماهانه و در 8 ایستگاه در اعماق 5، 10 و 15 متر در 2 نیم خط عرضی عمود بر ساحل صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که ییشترین مقدار تراکم و زی توده به ترتیب در نیم خط شرقی با میانگین (±خطای معیار) 1/269±7/1437 عدد در متر مربع و 131/0±711/0 گرم در متر مربع بود. بر اساس آزمون پیرسون، همبستگی مثبتی بین میزان تراکم گونه <em>S. gynobranchiata</em> با مواد آلی بستر (TOM) و عمق در سطح 01/0، شوری و درجه حرارت آب در سطح 05/0 یافت شد. بررسی تراکم و زیتوده این گونه در فصول مختلف دارای نوساناتی بود؛ بطوری که بیشترین تراکم با میانگین (±خطای معیار) 2/185±08/1550 عدد در متر مربع و 09/0±775/0 گرم در متر مربع مربوط به زمستان و در دی ماه ثبت شد و اختلاف معنی داری بین تراکم و زی توده در ماههای مختلف یافت شد (05/0>p) که این امر می تواند به دلیل نزدیک شدن به دوره اختلال آب، به دلیل تغییرات فصلی و ایجاد آشفتگی زیستی (Bioturbation) در بستر دریا و رژیم غذایی معلق خواری (deposit feeder) این گونه باشد.