رقابت درون‌گونه‌ای برودار(Quercus brantii Var. persica) و ارتباط آن با برخی عوامل توپوگرافی و زی‌تودۀ ریشه‌های مویین (مطالعۀ موردی: قلعه‌گل- لرستان)

Abstract

هدف تحقیق حاضر، بررسی تأثیرات برخی عوامل توپوگرافی بر شاخص رقابت و مقدار زی‌تودۀ ریشه‌های مویین درختان شاخه‌زاد برودار (<em>Quercus brantii </em>Var. <em>persica</em>) و نیز تعیین همبستگی این عوامل با برخی ویژگی‌های آنها در جنگل قلعه‌گل- لرستان بود. برای تعیین درختان هدف در رویشگاه از قطعات نمونۀ دایره‌ای (40 قطعه) و از روش نمونه‌برداری بلوکی تصادفی استفاده شد. ضمن اندازه‌گیری قطر برابرسینه و فاصلۀ درخت هدف از درختان مجاور برای تعیین شاخص رقابت، در جهت شمال- جنوب درختان هدف و در فاصلۀ 1 متری آنها، نمونه‌برداری ریشه‌های مویین از عمق 30-0 سانتی‌متری انجام گرفت. آزمون پارامتری t مستقل نشان داد که جهت جغرافیایی در میزان شاخص رقابت تأثیر معنی‌داری دارد و میزان آن در جهت شمالی بیشتر از جهت جنوبی است (001/0 <em>P</em><). تجزیۀ واریانس یکطرفه نشان داد که عوامل شیب و ارتفاع از سطح دریا بر میزان شاخص رقابت درختان بلوط تأثیرگذارند (‌05/0 <em>P</em><). بین شاخص رقابت و قطر تاج درختان بلوط در تودۀ جنگلی همبستگی معنی‌داری مشاهده شد (01/0 <em>P</em><). همبستگی پیرسون نشان داد که بین زی‌تودۀ ریشه‌های مویین و شاخص رقابت ارتباط معنی‌داری وجود ندارد(‌05/0 <em>P</em>>). آزمون پارامتری t مستقل نشان داد که عامل جهت جغرافیایی در مقدار زی‌تودۀ ریشه‌های مویین تأثیر معنی‌داری دارد و مقدار آن در جهت شمالی بیشتر از جهت جنوبی است(001/0 <em>P</em><). تجزیۀ واریانس یکطرفه نشان داد که شیب تأثیری بر زی‌تودۀ ریشه مویین ندارد (05/0<<em>P</em>)، ولی ارتفاع از سطح دریا اختلاف معنی‌داری از این لحاظ نشان داد (01/0 <em>P</em><). با توجه تأثیر عوامل توپوگرافی بر شاخص رقابت و ریشه‌های مویین درختان برودار، می‌توان گفت که در عملیات جنگل‌شناسی باید به شرایط توپوگرافی رویشگاه و ویژگی‌های درختان توجه بیشتری شود.