تأثیر بهبود شرایط خاک بر پاسخ¬های انباشت فلز کادمیوم در نهال¬های یک¬سالۀ صنوبر (Populus alba L.)

Abstract

منابع انسانی آلودگی کادمیوم در خاک‌ها، به‌ویژه در خاک‌های زراعی به نگرانی بزرگی تبدیل شده است. گیاه‌پالایی روشی ساده، اقتصادی و سازگار با محیط‌زیست برای پالایش محیط‌های آلوده به‌شمار می‌آید. در این تحقیق، اثر بستر‌های کاشت بر انباشت کادمیوم در اندام‌های هوایی (برگ، ساقه و شاخه‌ها) و اندام زیرزمینی نهال‌های یک‌ساله^ء صنوبر (<em>Populus</em><em> </em><em>alba</em><em> </em>L.) بررسی شد. 3 بستر ‌کاشت تهیه‌شده با 4 غلظت نمک کلرید‌کادمیوم (CdCl₂,2.5H₂O) به‌طور یکنواخت و در خارج از گلدان آلوده گردید. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار انجام شد. در پایان تابستان (6 ماه دورۀ رشد)، میزان انباشت فلز کادمیوم در برگ‌ها، ساقه/شاخه‌ها و ریشه‌های صنوبر‌ها تعیین شد. نتایج نشان داد که اگرچه تفاوت انباشت در اندام‌ها، در بستر‌های کاشت مختلف در برخی حالت‌ها متفاوت نبود (01/0P <)، اما با توجه به تولید زی‌تودۀ بیشتر در بستر‌های‌کاشت بهبود‌یافته در مقایسه با بستر کاشت شاهد، جذب کل کادمیوم به بیش از 2 برابر نسبت به بستر کاشت شاهد در آلودگی 150 میلی‌گرم کادمیوم در کیلوگرم رسید. استفاده از کلات‌کننده‌های سنتتیک در راستای افزایش کارایی گیاه‌پالایی، اثرهای محیط زیستی زیادی به‌همراه دارد، درحالی‌که در روش‌های سازگار با طبیعت، این اثرهای نامطلوب وجود ندارد.