ارزیابی امکان برآورد برخی مشخصه¬های کمی جنگل¬های زاگرس با استفاده از تصاویر ماهوارۀ IRS-P6 (مطالعۀ موردی: جنگل¬های شهرستان بانه)

Abstract

هدف از تحقیق حاضر، بررسی امکان برآورد مشخصه‌های تراکم (تعداد پایه در هکتار) و سطح مقطع درختان با استفاده از تصاویر سنجنده‌های LISS-III و ‍PAN ماهوارۀ IRS-P6، در بخشی از جنگل‌های زاگرس شمالی در شهرستان بانه استان کردستان است. به‌منظور جمع‌آوری داده‌های زمینی از یک شبکۀ آماربرداری به‌روش منظم تصادفی شامل312 قطعه نمونۀ دایره‌ای شکل 1/0 هکتاری استفاده شد. تصحیح هندسی تصاویر با استفاده از 29 نقطۀ کنترل به‌روش چندجمله‌ای با خطای 81/6 متر انجام شد. پس از پردازش تصاویر، ارزش‌های متناظر قطعه‌های نمونۀ زمینی (آماره‌های میانگین، انحراف معیار و دامنه) به‌عنوان متغیر مستقل از تصاویر اصلی، شاخص‌های گیاهی متناسب و مولفه‌های حاصل از تحلیل مؤلفه‌های اصلی استخراج و تعداد در هکتار و سطح مقطع به‌عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شدند. با استفاده از تحلیل رگرسیونی چندگانه و روش گام به گام بهترین مدل‌های رگرسیونی تولید و با در نظر گرفتن معیارهای ریشۀ دوم میانگین مربعات خطا (RMSE)، اریبی (Bias)، همبستگی و مقدار F، مدل مناسب انتخاب شد. ضریب تعیین بهترین مدل برآوردکنندۀ سطح مقطع و تراکم به‌ترتیب 42/0 و 31/0 با استفاده از متغیرهای پیش‌بینی‌کنندۀ (باندهای اصلی و شاخص‌های گیاهی) حاصل شد. مقادیر RMSE و اریبی بهترین مدل‌ها به‌ترتیب 40 و 27/1 درصد برای سطح مقطع و 46 و 5/9 درصد برای مشخصۀ تعداد در هکتار به‌دست آمد. افزودن داده‌های کمکی فیزیوگرافی سبب بهبود مدل‌های به‌دست‌آمده نشد.