بررسی کارایی عملیات بینه‌بری با اره‌موتوری به‌دو روش گرده‌بینه کوتاه و بلند (مطالعۀ موردی: بخش نمخانۀ جنگل خیرود)

Abstract

قطع درخت یکی از مؤلفه‌های بسیار مهم سیستم بهره‌برداری است که شامل زیرمؤلفه‌های قطع و انداختن، سرشاخه‌زنی، بینه‌بری و تاج‌بری است. بینه‌بری عملیاتی است که در آن درخت قطع شده به قطعات کوچکتر تبدیل می‌شود، در جنگل‌های پهن‌برگ بینه‌بری بسیار مهم و تأثیرگذار است که نقش اساسی در فراهم کردن محصولاتی با حداکثر ارزش از تنه درختان قطع شده برای مصرف نهایی دارد. این تحقیق برای ارزیابی زیرمؤلفۀ بینه‌بری در دو پارسل از بخش نمخانۀ جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود انجام شد. اهداف این تحقیق عبارتند از مطالعۀ زمانی عملیات بینه‌بری درخت به دو روش گرده‌بینه کوتاه و بلند، برآورد و محاسبه نرخ تولید و هزینه اره‌موتوری و همچنین ارایۀ‌ مدل رگرسیونی پیش‌بینی زمان بینه‌بری. معادلۀ رگرسیون چندمتغیره زمان بینه‌بری در روش گرده‌بینه کوتاه به صورت تابعی از متغیر قطر و طول درخت بوده و در روش گرده‌بینه بلند تنها تابعی از طول درخت است. در این تحقیق میزان تولید ساعتی بینه‌بری درخت در روش گرده‌بینه کوتاه با در نظر گرفتن زمان‌های تأخیر و بدون آن، به‌ترتیب برابر 57/35 و 86/56 مترمکعب در ساعت است در حالیکه در روش گرده‌بینه بلند با در نظر گرفتن زمان‌های تأخیر و بدون آن، به‌ترتیب برابر 85/79 و 12/134 مترمکعب در ساعت است. با افزایش قطر، میزان تولید بدون تأخیر بینه‌بری درخت در دو روش گرده‌بینه کوتاه و بلند به صورت رابطۀ توانی افزایش می‌یابد. هزینۀ واحد تولید در بینه‌بری به‌وسیلۀ اره‌موتوری در دو روش گرده‌بینه کوتاه و بلند با افزایش قطر به‌صورت توانی کاهش می‌یابد. متوسط زمان خالص یک نوبت کار بینه‌بری بدون تأخیر در دو روش گرده‌بینه کوتاه و بلند به‌ترتیب برابر با 77/6 و 44/3 دقیقه است.