برآورد ضریب کیفیت امواج SH در جزیره قشم با استفاده از پس‌لرزه‌های زلزله 6 آذر 1384

Abstract

در این مطالعه تضعیف امواج S_H در جزیره قشم مورد بررسی قرار گرفته است. امواج برشی دارای دو مؤلفه عمودی و افقی است. بخش افقی آن که موج S_H نامیده می‌شود، مخرب‌ترین بخش امواج زلزله است. تعداد 661 پس‌لرزه ناشی از زلزله 4 آذر 1384 قشم که به‌دقت تعیین محل شده بودند انتخاب و 18343 نگاشت مربوط به این رویدادها مورد پردازش قرار گرفت. با چرخش مؤلفه‌ها، بخش افقی امواج برشی را جدا کرده و ضریب کیفیت امواج برشی افقی با استفاده از روش بهنجارش پساموج در پنج پهنای باند فرکانسی 2-1، 4-2، 8-4، 16-8، 32-16 هرتز با فرکانس مرکزی 5/1، 3، 6، 12، 24 هرتز در پنجره زمانی 30 ثانیه که با فیلتر میان‌گذر باترورث مرتبه 2 شده‌اند، برآورده شده است. بر اساس محاسبات انجام شده تضعیف امواج برشی افقی به‌صورت زیر می‌باشد: Q_SH= (11 ± 1.2) f^{(1.2 ± 0.105}⁾ که به معنای تضعیف زیاد امواج برشی است. همچنین تضعیف امواج برشی در دو امتداد شمال غرب- جنوب شرق و شمال شرق- جنوب غرب، به‌طور جداگانه به ترتیب به‌صورت Q_SH= (9 ± 1.5) f^{(1.49 ± 0.185}⁾ و Q_SH= (10 ± 1.2) f^{(1.23 ± 0.1}⁾ به دست آمد. در بررسی آزیموتی، تضعیف امواج برشی افقی برای فرکانس‌های کم، در دو راستای شمال‌‌ شرق- جنوب ‌غرب و شمال ‌غرب- جنوب ‌شرق تقریباً برابر شده است که به نظر می‌رسد در این منطقه تضعیف مؤلفه افقی امواج برشی تحت تأثیر امتداد ساختارهای زمین‌ساختی قرار نگرفته و بیشتر تابع جنس مواد تشکیل‌دهنده‌ی پوسته در این منطقه می‌باشد. در فرکانس‌های بیشتر از 6 هرتز، تفاوت قابل ملاحظه‌ای بین تضعیف در دو امتداد وجود دارد که می‌تواند ناشی از ابعاد ناهمگنی‌های موجود در منطقه باشد. مقدار پارامتر n که بیانگر میزان پراکنش امواج لرزه‌ای است در امتداد شمال غرب- جنوب شرق به‌صورت قابل ملاحظه‌ای بیشتر بوده که دلالت بر پراکنش بیشتر امواج برشی در این امتداد دارد.