اثر دو سطح پروتئین خوراک آغازین و شیر مصرفی بر عملکرد، فراسنجه‌های شکمبه‌ای و نرخ عبور در دستگاه گوارش گوساله‌های هلشتاین

Abstract

امروزه، اهمیت تغذیه کمی و کیفی گوساله‌ها، برای تحریک مصرف کافی خوراک آغازین به‌منظور توسعه‌ی شکمبه و دست‌یابی به وزن مناسب از شیرگیری در زمان مطلوب و همچنین کاهش هزینه ها مدنظر می باشد. بنابراین، پژوهش حاضر به‌منظور بررسی اثرات سطوح پروتئین خوراک آغازین و مقدار شیر مصرفی، بر عملکرد و فراسنجه‌های شکمبه‌ای در گوساله‌های نر شیرخوار هلشتاین انجام شد. بدین منظور 40 رأس گوساله‌ی نر تازه متولدشده، به مدت 75 روز مورد پژوهش قرار گرفتند. گوساله‌ها بعد از 3 روز تغذیه با آغوز، به‌طور کاملاً تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول 10 درصد وزن بدنشان و گروه دوم 7 درصد وزن بدنشان با شیر تغذیه شدند. این دو گروه دوباره به دو زیرگروه دیگر تقسیم شدند. یک زیرگروه با خوراک آغازین حاوی 17 درصد پروتئین و دیگری با 20 درصد پروتئین تغذیه شدند. دسترسی گوساله‌ها به خوراک آغازین و آب به‌صورت آزاد بود. به شیر مصرفی نوبت صبح همه‌ی گوساله‌ها،‌ 2 گرم پروبیوتیک شامل: پروبیوتیک‌ باکتریایی (‌پروتکسین شامل هفت گونه باکتری و دو گونه قارچ) و‌ ‌غیر ‌باکتریایی (‌مخمر ساکارومایسس سرویزیه) اضافه شد. نمونه‌گیری‌ از مایع شکمبه، در 30، 60 و 75 روزگی انجام شد. مقدار مصرف خوراک و وزن گوساله‌ها به ترتیب به‌صورت روزانه و هفتگی اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد مصرف خوراک، افزایش وزن روزانه، ضریب تبدیل خوراک، قابلیت هضم ظاهری مواد مغذی و pH مایع شکمبه تحت تأثیر مقدار شیر مصرفی و سطوح پروتئین خوراک قرار نگرفت. مصرف خوراک و افزایش وزن روزانه، به‌ ترتیب در کل دوره و قبل از شیرگیری با افزایش سن افزایش و معنی‌دار‌ بود. قبل از شیرگیری، ضریب تبدیل خوراک تحت اثر هفته و افزایش وزن بدن گوساله‌ها تحت اثر روز و اثر متقابل بین روز و سطوح پروتئین خوراک آغازین افزایش یافت. در 30 و 75 روزگی، غلظت نیتروژن آمونیاکی مایع شکمبه به ترتیب تحت تأثیر سطوح پروتئین و اثر متقابل روز و سطوح پروتئین خوراک افزایش و معنی‌دار‌ بود. در 60 روزگی، غلظت کل اسیدهای چرب فرار، تحت اثر سطوح پروتئین قرار گرفت. نرخ عبور مواد جامد از شکمبه و دستگاه گوارش در بین تیمارها تحت اثر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. به‌طورکلی نتایج نشان داد افزایش وزن بدن، قابلیت هضم مواد مغذی و ضریب تبدیل خوراک مصرفی در تیمار 2‌(‌17 درصد پروتئین خام و 10 درصد وزن بدن شیر مصرفی) نسبت به سایر تیمارها از وضعیت بهتری برخوردار بود.