شناخت انسان و چگونگی ارتباط با خداوند از مهم‌ترین مباحث عرفانی در آیین هندو و عرفان اسلامی است. از مفاهیمی که در تبیین این ارتباط لازم است مورد بررسی قرار گیرد، مفهوم «آتمن و برهمن» در مکتب ودانته و «خدا و نفس» در حکمت ...

عنوان «فلسفه» در خلال تاریخ فلسفه غرب و فلسفه اسلامی، معانی و کاربردهای گوناگونی داشته است. این اصطلاح ـ که در اصل لغتی یونانی به ‌معنای دوست‌داری دانش بوده ـ در ابتدا به‌ معنای همه علوم بشری به‌کار می‌رفته است و در ...

سودگروی که با نام‌های دیگری همچون فایده‌گرایی، مکتب اصالت فایده و همه‌گروی نیز شناخته می‌شود، یکی از رایج‌ترین نظریات هنجاری در فلسفه اخلاق است که با محور قرار دادن اصل سود، افعال را بر اساس نتایجی که برای بیشترین افراد ...

تحلیل نحوه سازگاری و انتشاء کثرت اسمائی و صفاتی از ذات واحد و بسیط حق‌تعالی، نخستین‌بار در حکمت متعالیه تبیین دقیق شده است. اما آیا می‌توان برداشت متعارف از کلام صدرالمتألهین مبنی بر انتزاع مفاهیم متعدد و متکثّر از ذات ...

جستار حاضر به تحلیل قوای نظری و عملی از حیث کمال‌محوری و شمارش و سطح‌بندی موارد عینی کمالات از دیدگاه فخر رازی می‌پردازد. این تحلیل در طراحی اخلاق‌نگاری فلسفی رازی اهمیت والایی دارد. هدف پژوهش دست‌یابی به سامانه فکری رازی ...

در یک تقسیم‌بندی کلی، مباحث عرفان نظری به دو بخش «توحید و موحد» تقسیم می‌شود. بخش دوم به بررسی حقیقت انسان، جایگاه او در نظام هستی و رابطه او با حق‌تعالی می‌پردازد. در این بخش از علم عرفان نظری، یکی از مسائل اساسی که در ...

حکیمان مسلمان به‌ تبع ارسطو ماده را منشأ تحولات و تغییرات اشیاء معرفی نموده‌اند و ازآنجاکه آن را ملازم با جسم و جسمانیات دانسته­اند، دایره وجودات متغیر و سیال را به عالم جسم منحصر کرده­اند. آنها برای اثبات تلازم ماده و ...