تحلیل معناشناختی حسنات و اعمال صالح در قرآن کریم بر اساس نظریۀ ایزوتسو

Abstract

اعمال انسان، موجب سعادت و شقاوت او در دنیا و آخرت می‌شود و چون انسان زندگی ابدی در پیش دارد، چگونگی عمل او در دنیا، و فراهم آوردن توشه برای آخرتش، حایز اهمیت است. قرآن برای نظام‌مندکردن ذهن مخاطب و ایجاد تحول در اندیشۀ مخاطب از شبکۀ معنایی گسترده ای بهره گرفته است. مقالۀ حاضر بر آن است با شیوۀ تحلیلی و توصیفی به گسترۀ معنایی حسنات و اعمال صالح در قرآن بر اساس نظریۀ معناشناسی ایزوتسو- که با تحقیق در واژگان، طرز نگرش قرآن به واژگان در دو محور خرد و کلان همنشینی و جانشینی را کشف می‌کند- بپردازد. یافته های تحقیق حاضر حکایت از آن دارد که حوزۀ معنایی حسنات و اعمال صالح از پر بسامدترین واژگان قرآنی به شمار می‌رود که بر اساس نظریۀ معناشناسی ایزوتسو بین آن‌ها رابطۀ عموم خصوص مطلق بر قرار است؛ زیرا دامنۀ حسنات عام می‌باشد و اعمال صالح و ثواب را شامل می‌شود، در حالی که برخی از حسنات عمل صالح محسوب نمی‌گردند.