نقد و بررسی دیدگاه صلاح‌الدین الادلبی دربارۀ خلافت امام علی علیه السلام

Abstract

<span style="font-size: small;">صلاح‌الدین الادلبی در <em>منهج نقد المتن عند علماء الحدیث النبوی</em>، برخی احادیث منقول از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم را مورد بررسی قرار داده و با توجه به معیارهای نقد متن احادیث، برخی از این احادیث را «موضوعه» می‌خواند؛ از آن جمله ذیل معیار عقل، اصل خلافت امام علی علیه السلام را موضوعه و معارض با معیار عقل (مستنیر) می‌داند. او اعتقاد شیعه مبنی بر خلافت امام علی علیه السلام پس از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم را ناصحیح و معارض با عقل و خلاف عادت می‌داند؛ بر همین اساس این باور شیعه را موضوعه و ساختۀ جاعلان حدیث می‌پندارد. از منظر ادلبی، ادعای شیعه دربارۀ غدیر خم و عدم اعتراض صحابه به ابوبکر، خلاف عادت و معارض با عقل است. پژوهش فرا رو در سه محور نقد مبانی، روش‌شناسی و نقد محتوایی، دیدگاه ادلبی را به چالش کشیده است. از این تحقیق برمی‌آید که دیدگاه ادلبی در این باره ناصحیح بوده و خلافت امام علی علیه السلام با اتکا به قرآن و سنتِ قطعی نه تنها معارض با معیار عقل نبوده، بلکه عقل (مستنیر و مستقل) و سیرۀ عقلا نیز آن را تأیید می‌کند.</span>