بررسی همگنی میانگین سالانه سرعت باد در ایستگاه‌های هواشناسی ایران

Abstract

در این مقاله با استفاده از آزمون‌های انحرافات تجمعی و نرمال استاندارد، همگنی میانگین سالانه سرعت باد 31 ایستگاه همدیدی واقع در مراکز استانها، در دوره آماری 2015-1981 بررسی شد. نتایج حاصل از آزمون انحرافات تجمعی، همگنی داده‌ها را فقط در ایستگاه‌های اهواز، اردبیل، قزوین و اصفهان تایید نمود. نتایج حاصل از دسته‌بندی ایستگاه‌ها بر اساس اختلاف آماره‌های محاسباتی و مقادیر بحرانی آن نشان داد که میانگین سالانه سرعت باد در ایستگاه‌های ایلام، بوشهر، اراک، کرج، تهران، شیراز، کرمان، بجنورد و بیرجند دارای ناهمگنی ضعیف، در ایستگاه‌های سنندج، کرمانشاه، زنجان، یاسوج، قم، مشهد، زاهدان و بندرعباس دارای ناهمگنی متوسط و در سایر ایستگاه‌ها دارای ناهمگنی شدید می‌باشد. آزمون همگنی نرمال استاندارد روی میانگین سالانه سرعت باد ناهمگنی متوسط را در ایستگاه‌های شیراز و بجنورد و ناهمگنی شدید را در ایستگاه‌های ارومیه، خرم‌آباد، بوشهر، سمنان، گرگان و بیرجند تایید کرد. بررسی‌ها نشان داد که در ایستگاه‌های تبریز، مشهد، خرم‌آباد، گرگان، سمنان و ارومیه که ناهمگنی متوسط و شدید آشکار شده است، نقطه شروع ناهمگنی و پرش هم زمان اتقاق افتاده است. در این ایستگاه‌ها، نقطه شروع پرش آشکار‌شده با سال تغییر مکان ایستگاه، مطابقت ندارد. بنابراین به نظر میرسد که ساخت و ساز و تغییر در نوع پوشش زمین در اطراف ایستگاه‌ها، سبب افزایش دریافت انرژی تابشی، افزایش زبری سطح، کاهش نیروی مالش و در نتیجه افزایش سرعت باد شده است.