تضمن‌های بنیادین الگوی اثربخش اسلامی و ایرانی پیشرفت

Abstract

<strong>چکیده</strong> بر خلاف دیدگاه‌های سنتی که در آنها توسعه، مقوله‌ای اقتصادی ارزیابی می‌شود، در رویکردهای جدید، توسعه حاصل اتخاذ رویکردهای اثربخش در جوامع دانسته می‌شود و طرفداران آنها معتقدند بنیان‌های توسعه، فرهنگی است. در همین حال حکمرانی خوب مجموعه نظریه‌هایی است که از دهه 1980 با هدف توسعه همه‌جانبه کشورهای در حال توسعه مطرح شده است و بر نقش توأمان دولت، جامعه مدنی و بخش خصوصی در پیشرفت تأکید دارد و تمرکز بر شاخص‌هایی مانند رهبری، پاسخگویی، کارآمدی، اثربخشی، قانون‌محوری، عدالت، برابری و مشارکت سیاسی را عامل اصلی پیشرفت توصیف می‌کند. در حالی که از سوی دیگر به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی ایران برای صدور انقلاب اسلامی باید بتواند الگویی کارآمد از پیشرفت را به جهانیان ارائه دهد که قابلیت تقلید داشته باشد. عدم الگوسازی دنیوی و نیل به حیات طیبه، این گفتمان را در مقابل گفتمان‌های مسلط و متخاصم ناکام خواهد گذاشت. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت برای اثربخشی و کارآمدی باید واجد کدام ویژگی‌های بنیادین باشد؟ مقاله در پاسخ به پرسش مذکور، ضمن بهره‌گیری از آموزه‌های نظریه حکمرانی خوب می‌کوشد تضمن‌های بنیادین برای ترسیم الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را تبیین کند.