تأملی بر سیاست‌گذاری آموزشی در علوم سیاسی با تاکید بر تحلیل ایدئولوژی‌های برنامه درسی دانشجویان

Abstract

هدف پژوهش حاضر تأملی بر سیاست‌گذاری آموزشی در علوم سیاسی با تاکید بر تحلیل ایدئولوژی‌های برنامه درسی دانشجویان رشته علوم سیاسی در دانشگاه تهران است. این تحقیق از لحاظ ماهیت کمی، از نظر هدف کاربردی و از لحاظ گردآوری داده‌ها توصیفی- پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری شامل 500 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی در دانشگاه تهران در سال 1396 بود، که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 232 نفر تعیین. شد و با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای 100 مرد و 132 زن انتخاب گردید. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه استاندارد ایدئولوژی‌های برنامه درسی اسکایرو (2008) بود. روایی محتوایی و صوری پرسشنامه با استفاده از نظر جمعی از متخصصان و رشته علوم تربیتی به دست آمده و اعتبار پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 88/0 محاسبه شد. به منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آزمون فریدمن برای رتبه‌بندی استفاده شده است. یافته‌ها به طور کلی نشان می‌دهد که بیشترین ایدئولوژی غالب برنامه درسی دانشجویان رشته علوم سیاسی دانشگاه تهران در مقطع تحصیلات تکمیلی، ایدئولوژی دانش‌پژوهان علمی و کارایی اجتماعی و کمترین ایدئولوژی غالب بازسازان اجتماعی و یادگیرنده محور است؛ بنابراین از آنجایی که رشته علوم سیاسی با توجه به نفس خود نیازمند دانشجویانی با ویژگی‌هایی همچون تفکر انتقادی، خلاقیت بالا، قدرت تجزیه و تحلیل عمیق، استقلال فکری، روابط اجتماعی گسترده و دارا بودن روحیه تغییر طلبی محیط پیرامونی و روحیه مطالبه‌گری و پرسش‌گری و... است؛ که این ویژگی‌ها تنها در دانشجویانی که دارای ایدئولوژی‌های بازسازی‌گرایی اجتماعی و یادگیرنده محور هستند دیده می‌شود. لذا ضروریست مسئولین و برنامه‌ریزان آموزش عالی با تغییر سیاست‌گذاری‌های آموزشی اقدامات لازم را برای جذب دانشجویانی با ایدئولوژی‌های بازسازان اجتماعی یا تغییر ایدئولوژی دانشجویان این رشته همسو با ایدئولوژی بازسازان اجتماعی و یادگیرنده محور به عمل آورند.