جانمایی مکان‌های مناسب برای استقرار قفس‌های پرورش ماهیان در آب‌های ایرانی دریای خزر

Abstract

جانمایی مکان‌های مناسب برای استقرار قفس‌های پرورش ماهیان نقش بسیار مهمی در توسعه آبزی‌پروری و موفقیت در سرمایه‌گذاری دارد. در ایران به‌دلیل محدودیت منابع آب شیرین، تمایل و توجه به استفاده از آب دریا برای توسعه آبزی‌پروری معطوف شده است. در این تحقیق از برخی پارامترهای زیستی و غیرزیستی موثر در پرورش ماهیان در قفس که طی مطالعات هیدرولوژی و هیدروبیولوژی طی سال‌های 89-1387 گردآوری شده­اند، استفاده شد. محدوده مطالعه آب‌های ایرانی دریای خزر از نوار ساحلی تا عمق 100 متر بود و با نرم‌افزارهای GIS مدل‌سازی و تحلیل زمین آماری انجام شد. نزدیک بودن مکان پرورش به نوار ساحلی، دارا بودن حداقل عمق محل استقرار 20 متر، عدم تداخل با سایر فعالیت‌های دریایی، خارج بودن از حریم 5 کیلومتری از دهانه رودخانه‌ها و دارا بودن بیشترین همپوشانی دامنه مطلوب پارامترهای محیطی از معیارهای جانمایی بود. براین اساس منطقه مرکزی در حد فاصل شهرستان‌های خشت‌سر تا کیاشهر با طول تقریبی 245 کیلومتر در اولویت اول و مناطق غربی و شرقی بترتیب در اولویت‌های دوم و سوم توسعه آبزی‌پروری قرار گرفتند. در منطقه مرکزی، مقدار تطابق معیارها برای استقرار قفس‌های شناور‌ در دامنه 5/97-0/80 درصد بود و از شرق به غرب بر مقدار مطلوبیت شرایط محیطی افزوده شد. از 15 نقطه­ای که دارای بهترین و مناسب‌ترین شرایط و مطلوبیت برای استقرار قفس‌های شناور بودند، 14 نقطه در مناطق حدفاصل چابکسر تا غرب رودخانه سپیدرود و یک نقطه در منطقه تنکابن قرار گرفت.