ارزیابی و سطح‌بندی توسعه‌ی کشاورزی شهرستان‌های استان کهگیلویه و بویراحمد

Abstract

کشاورزی یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور و منبع اصلی تأمین‌کننده درآمد روستاییان می‌باشد. توسعه‌ی کشاورزی حاصل تلاش‌های برنامه‌ریزی شده، هماهنگ و مطلوب جهت وسعت بخشیدن به زمینه‌ها، گسترش دامنه فعالیت‌ها و افزایش عملکردها در قالب برنامه جامع توسعه روستایی است. شناخت و بررسی امکانات و قابلیت‌ها و در پی آن تعیین سطوح توسعه‌یافتگی کشاورزی، نخستین گام در فرآیند برنامه‌ریزی و توسعه‌ی کشاورزی است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و سطح‌بندی توسعه‌ی کشاورزی شهرستان‌های استان کهگیلویه و بویراحمد انجام گرفته است. در این پژوهش با استفاده از آمار کشاورزی سالنامه آماری سال 1392 استان، فهرستی از 84 شاخص توسعه‌ی کشاورزی در قالب پنج گروه عمده (بهره‌برداری کشاورزی، عملکرد، مکانیزاسیون کشاورزی، دام و طیور و آبزیان و تشکل‌های کشاورزی) با بهره‌گیری از مدل تاکسونومی عددی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که شهرستان گچساران نسبت به دیگر شهرستان‌ها از بالاترین درجه‌ی توسعه‌ی کشاورزی برخوردار بوده (723/0= Fi) و بر اساس دو شاخص "مکانیزاسیون کشاورزی" و "دام و طیور و آبزیان" در رتبه اول قرار گرفته است. در مقابل، شهرستان دنا دارای کمترین درجه توسعه‌ی کشاورزی بوده است (927/0= Fi). بدین ترتیب، دامنه نوسان درجات توسعه‌ی کشاورزی شهرستان‌های استان 204/0 برآورد شده است. افزون بر این، با توجه به سطوح توسعه‌یافتگی، در مجموع هیچ کدام از شهرستان‌ها در سطح توسعه‌یافته قرار نداشته و تنها دو شهرستان گچساران و بویراحمد نسبتاً توسعه‌یافته تلقی می‌گردند. لذا، شایسته است که برنامهریزان کشور در راستای سیاستهای عدالتمحوری و محرومیتزدایی خود به این مناطق توجه بیشتری داشته باشند.