ارزیابی خسارت‌های زیست محیطی احداث سد البرز در استان مازندران با استفاده از روش آزمون انتخاب

Abstract

احداث سدهای بزرگ همانند سد البرز علی‌رغم دارا بودن منافع اقتصادی فراوان، با اثرات معکوس بر اکوسیستم‌های طبیعی و اجتماعی بسیار زیادی همراه است. هدف این مطالعه ارزیابی خسارت‌های زیست‌محیطی سد البرز به منظور بهره‌مندی مفید از این پروژه بزرگ، کاهش تبعات منفی آن و جهت حرکت به سوی توسعه پایدار می‌باشد. در این مطالعه در چارچوب یک تحلیل منفعت– هزینه اجتماعی و با کمی کردن ارزش پولی خسارت‌های زیست‌محیطی، ضمن تعیین ارزش خسارت‌های زیست‌محیطی سد البرز با استفاده از روش ارزش گذاری آزمون انتخاب و مدل‌سازی آن در قالب الگوی لوجیت چندگانه(MNL) با استفاده از نرم‌افزار SHAZAM.10، شاخص‌های ارزیابی اقتصادی طرح در حالت با و بدون احتساب هزینه‌های زیست محیطی، محاسبه گردید. داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز با طراحی و تکمیل 100 پرسشنامه‌ در سال 1391 از طریق مصاحبه حضوری با خانوارهای دهستان فلور بدست آمده و نمونه گیری نیز تصادفی بوده است. نتایج نشان داد که بیشترین تمایل به پرداخت به افزایش حفاظت از گونه‌‌های گیاهی از شرایط بحرانی فعلی به سطح مطلوب (3/101 ریال در سال به ازای هر خانوار) تعلق دارد. رسیدن به حد مطلوب حفاظت از گونه‌‌های جانوری و جنگل (به ترتیب برابر با 6/23 و 516/0 ریال در سال به ازای هر خانوار) در ردیف‌های بعدی تمایل به پرداخت افراد قرار دارند. در نهایت نتایج نسبت منفعت به هزینه طرح نشان داد که احتساب هزینه‌های خسارت زیست‌محیطی در هزینه کل سد، به میزان قابل توجهی از توجیه‌پذیری آن کاسته است.