بررسی میزان آسیب‌پذیری در برابر فقر در مناطق روستایی شهرستان فسا

Abstract

توجه به ریسک و مخاطره در مباحث مربوط به فقر به طور گسترده مورد توجه و پذیرش قرار گرفته است. در این ارتباط آسیب‌پذیری در برابر فقر، موضوعی است که در اولویت‌بندی ریسک‌های اجتماعی نامطلوب و مدیریت استراتژی ریسک از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. پس این مقاله به بررسی این موضوع در سطح خرد در مناطق روستایی می‌پردازد. به این منظور از معیارهای خطرپذیری، خط فقر مطلق افزوده و شاخص‌های فقر فوستر و هم‌کاران استفاده شد. آمار و اطلاعات مورد نیاز به صورت پیمایشی از 120 خانوار در سه روستای شهرستان فسا به دست آمد. نتایج حاکی از آن است که 66/46 درصد خانوارهای نمونه‌ی مورد مطالعه، دارای کم‌ترین خطرپذیری هستند،40 درصد خانوارها همواره بالاترین سطح خطرپذیری را به خود اختصاص داده‌اند و همیشه در معرض آسیب‌های فقر قرار دارند. برای 34/13 درصد باقی‌مانده‌ی خانوارها، فقر یک تهدید بوده و این گروه از خانوارها درعین غیرفقیر بودن، آسیب‌پذیر در برابر فقر هستند. هم‌چنین نتایج بیانگر آن است که، برای نیل به موفقیت کامل در زمینه‌ی رهایی خانوارها از پدیده‌ی فقر، کمک و یاری به آنان باید به میزانی بیش از آن صورت گیرد که آن‌ها را به سطح خط فقر مطلق می‌رساند. از سوی دیگر، با در نظر گرفتن معیار میزان خطرپذیری، تاثیر هر واحد مساعدت به فقرا به میزان قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌یابد. نتیجه‌ی دیگر شایان یادآوری آن است که معیار خطرپذیری بر لایه‌های درونی فقر اثرگذار است و می‌تواند زمینه را برای کاهش هر چه بیش‌تر و سریع‌تر عمق فقر و ترمیم موثرتر آسیب‌های وارده به خانوارها فراهم کند.