عوامل درون‌سازمانی مؤثر بر رعایت حقوق شهروندی متهمان (مطالعه موردی: فرماندهی انتظامی شهرستان مراغه)

Abstract

زمینه و هدف: یکی از ماموریت های پلیس، کشف جرائم و تحقیقات مقدماتی برای کشف حقیقت جرم است. برای کشف این حقیقت بازجویی متهمان یکی از وظایف قانونی پلیس به شمار می رود، در این مرحله امکان خودداری متهم از بازگویی حقیقت بسیار بالا است، بنابراین گاهی اوقات پلیس برای کسب اطلاع و گرفتن اقرار، احتمال دارد حقوق شهروندی متهمان را نقض نماید. هدف این مقاله احصای عوامل درون‌سازمانی موثر بر رعایت حقوق شهروندی متهمان توسط کارکنان فرماندهی انتظامی شهرستان مراغه است. روش: این پژوهش ازنظر نوع کاربردی و ازنظر روش انجام پیمایشی است. جامعه آماری آن به تعداد 150 نفر از کارکنان فرماندهی انتظامی شهرستان مراغه هست. تعداد نمونه با استفاده از جدول مورگان 108 نفر و با شیوه نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. تحلیل داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام گرفت. یافته‌ها: عوامل درون‌سازمانی به چهار بخش مدیریتی – سازمانی، فرهنگی – اجتماعی، تربیتی – آموزشی و نظارتی – حفاظتی تقسیم و گویه ها بر اساس آن‌ها تنظیم و با استفاده از تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده مشخص گردید که عوامل درون‌سازمانی بر رعایت حقوق شهروندی متهمان تأثیر مستقیم داشته و بین آن‌ها و رعایت حقوق شهروندی متهمان رابطه معناداری برقرار است. عوامل درون‌سازمانی به ترتیب اولویت از دیدگاه جامعه آماری، نظارتی – حفاظتی، تربیتی – آموزشی، مدیریتی – سازمانی و فرهنگی- اجتماعی رتبه‌بندی گردیدند و همچنین تفاوتی در دیدگاه‌ها با توجه به سطح تحصیلات مشاهده نگردید، اما با افزایش سن کارکنان، پاسخ‌های ایشان به سمت مؤلفه نظارتی – حفاظتی گرایش پیدا نموده است. نتایج:. برای رعایت حقوق شهروندی متهمان، می‌بایست روی عواملی چون نهادهای نظارتی و نظارت‌های مردمی ، عوامل آموزشی و فرهنگی و اجتماعی تمرکز نمود.