توزیع فلزات سنگین در برگ و پوست درختان مورد استفاده در جنگلداری شهری همدان

Abstract

نقش درختان در کاهش میزان فلزهای سنگین و در نتیجه کاهش خطرهای محیط‌‌‌‌زیستی قابل انکار نیست. در بررسی حاضر، توزیع فلزهای کادمیوم، نیکل، سرب و روی در برگ و پوست گونه‌‌های درختی چنار، زبان‌‌گنجشک و کاج تهران در پارک‌‌های شهری همدان بررسی شد. بدین منظور در پارک‌‌های مختلف شهر همدان از پوست و برگ درختان نمونه‌‌برداری انجام شد. بعد از انتقال نمونه‌‌ها به آزمایشگاه و هضم آنها غلظت فلزها با دستگاه جذب اتمی اندازه‌‌گیری شد. نتایج حاصل نشان داد که غلظت فلز روی در پوست و برگ درختان در مقایسه با غلظت سایر فلزهای مورد بررسی بیشتر بود. همچنین مقایسه غلظت فلزها در پوست و برگ درختان با استانداردهای جهانی نشان داد که غلظت کادمیوم در پوست و برگ هر سه گونه مورد بررسی و غلظت نیکل در پوست دو گونه چنار و زبان‌‌گنجشک بالاتر از حد مجاز بود که حاکی از آلودگی محیط شهری است. نتایج همبستگی بین غلظت عناصر سنگین پوست و برگ درختان نشان داد که بین غلظت کادمیوم برگ و پوست گونه‌‌های چنار و کاج تهران همبستگی مثبت معنی‌‌داری در سطح پنج درصد وجود دارد. همچنین فقط در گونه کاج تهران بین غلظت سرب سوزن‌‌ها و پوست همبستگی مثبت معنی‌‌داری مشاهده شد. به‌‌طور کلی مقایسه غلظت فلزهای سنگین در برگ و پوست گونه‌‌های درختی مورد بررسی نشان داد درختان چنار و زبان‌‌گنجشک نسبت به کاج تهران توانایی بیشتری در جذب فلزهای سنگین از محیط اطراف خود را دارا هستند.