ارزیابی خطر بیابان‌زایی با استفاده از مدل پیشنهادی MLADA (مطالعه موردی: منطقه میاندهی فیض‌آباد؛ استان خراسان رضوی)

Abstract

در این مطالعه به‌منظور بررسی شاخص‌های مختلف مربوط به جنبه‌ها یا معیارهای گوناگون بیابان‌زایی یا تخریب سرزمین، از مدل اصلاحیLADA (MLADA) استفاده شد. تمامی این عوامل براساس چارچوب DPSIR مورد بررسی قرار گرفتند. شناسایی مناطق در معرض تخریب بالاتر در مقایسه با مناطق دارای ریسک تخریب کمتر می‌تواند دانش ما را در خصوص وسعت مناطق تحت تأثیر بهبود بخشد. بنابراین، منطقه میاندهی فیض‌آباد که در جنوب‌غربی استان خراسان رضوی واقع شده است، به‌عنوان منطقه مطالعاتی انتخاب شد. برای انجام این تحقیق اطلاعات پایه‌ای از منطقه مورد مطالعه جمع‌آوری شد. در ادامه نقشه‌ خطر مربوط به هر یک از عوامل طبیعی، انسانی و روند تخریب در این منطقه پس از ادغام شاخص‌ها در محیط GIS به‌دست آمد. نقشه نهایی ریسک تخریب سرزمین با ادغام نمودن لایه‌های عوامل طبیعی، انسانی و روند تخریب در مقایسه با وضعیت فعلی تخریب به‌دست آمد. کلاس‌های ریسک در نقشه‌های مختلف ریسک (سه سناریو) با در نظرگیری امتیازات تمامی شاخص‌ها به‌دست آمد. همچنین احتمال وقوع تخریب در مناطق در معرض ریسک تخریب نیز به‌دست آمد که در‌ واقع تصویری از آن‌چه که ممکن است در آینده به‌وقوع بپیوندد را نشان می‌دهد. نتایج به‌دست آمده بر‌اساس نقشه سناریوی سوم نشان می‌دهد که به‌ترتیب مناطق دارای خطر شدید با احتمال (40-20%)، خطر شدید با احتمال (60-40%)، خطر شدید با احتمال (80-100%)، خطر خیلی‌شدید با احتمال (20-0%) و خطر خیلی‌شدید با احتمال (60-40%)، 24، 11، 1، 19 و 15 درصد از مساحت منطقه را به‌خود اختصاص داده است.