تاریخ ایران
مرور بر اساس
مجموعه‌های این پایگاه
ارسال های اخیر
-
بررسی وضعیت و سیر تحول صنعت فرش کرمان در دوره قاجار
(دانشگاه شهید بهشتی, 2023-03-21)کرمان از مراکز اصلی تولید و تجارت فرش در دورۀ قاجار بود. تا ربع آخر قرن نوزدهم، متأثر از رونق صنعت شالبافی، صنعت فرش کرمان از اعتبار چندانی برخوردار نبود، اما با کسادی و رکود تدریجی شالبافی از اواخر این قرن، تولید و تجارت ...
-
آیا تشکیل حکومت صفویه مبداء تاریخ جدید یا معاصر ایران است؟
(دانشگاه شهید بهشتی, 2023-03-21)صفویان با ایجاد حکومتی متمرکز قلمرو تاریخی ایران را احیا نمودند و به تشیع رسمیت دادند. برخی مدعیاند صفویان دولت ملی ایجاد کردند و به ایرانیان وحدت و هویت ملی تازهای دادند. دو دهه پس از انقلاب اسلامی این ایده رواج یافت ...
-
احمد کسروی و ادعای پیامبری؛ بازاندیشی در آرا و نظرات مخالفان و منتقدان
(دانشگاه شهید بهشتی, 2023-03-21)فضای سیاسی پس از شهریور ۱۳۲۰ به رشد و تضاد افکار انجامید. در این برهه احزاب سیاسی سعی در پیشبرد اهداف خود داشتند. حزب باهماد آزادگان در سال ۱۳۲۰ تأسیس شد و احمد کسروی مؤسس آن به یکی از چهره‌های بحثبرانگیز تبدیل گردید. ...
-
پرتوی بر اهواز کهن از خلال متون ساسانی و اسلامی و حدسی در باب مکان رام‌اردشیر ساسانی
(دانشگاه شهید بهشتی, 2023-03-21)دربارة سرآغازهای شکلگیری شهر اهواز بسیار کم می‌دانیم. هرچند بنیان شهری در این ناحیه را تا روزگار عیلامیان تخمین می‌زنند، کهن‌ترین روایات تاریخی و شواهد باستان‌شناختی در باب این شهر از روزگار اشکانیان و ساسانیان فراتر ...
-
تبیین مبادلات تجاری و مالی ایران با آمریکا در دوره قاجاریه (با تکیه بر اسناد منتشر نشده)
(دانشگاه شهید بهشتی, 2023-03-21)ایالات متحدۀ امریکا در آستانۀ سدۀ بیستم میلادی پیشرفته ترین تجارت جهان را در اختیار داشت. این موضوع از نگاه تیزبین روشنفکران و متجددان ایرانی دورۀ قاجار دور نماند و آنها با وسواسی مثال‌زدنی چگونگی روند شکوفایی اقتصاد این ...
-
بسط مفهوم برابری در ادبیات سیاسی-اجتماعی انقلاب مشروطه ایران با تکیه بر مطالعه جراید
(دانشگاه شهید بهشتی, 2023-03-21)انقلاب مشروطیت زمینهساز ورود مفاهیم جدید در عرصههای سیاسی و اجتماعی شد. چون تعداد انگشتشماری از شخصیتهای مطرح دورۀ قاجار از چند و چون این مفاهیم آگاه بودند، روشنگری و توضیح دربارۀ آنها ضرورت پیدا کرد. مفهوم برابری یکی ...
-
اوضاع سیاسی کردستان ایران و عثمانی و تأثیرآن بر جنبش شیخ عبیدالله نهری در دوره قاجار
(دانشگاه شهید بهشتی, 2023-03-21)جنبش شیخ عبیدالله نهری (شمزینی) در سال 1297ق (1880م) در دورۀ ناصرالدین شاه قاجار به وقوع پیوست. برای درک بهتر زوایای وقوع این جنبش و زمینههای شکلگیری آن باید اوضاع سیاسی مناطق کردنشین ایران و عثمانی را بهدقت بررسی کرد. ...
-
علل مهاجرت نیروی کار ایرانی به قفقاز (نیمه دوم قرن سیزدهم قمری/نوزدهم میلادی)
(دانشگاه شهید بهشتی, 2023-03-21)یکی از مسائلی که حکومت قاجاریه با آن مواجه شد، مهاجرت تودههای مردم بود؛ مهاجرتی که از 1266ق/ 1850م، و به نسبتی گستردهتر از 1286ق/ 1870م، از ایالات مختلف به خارج از ایران بهخصوص نواحی جنوب قفقاز اتفاق افتاد، تا جایی که ...
-
جایگاه حرفۀ "طراحی لباس" از نظر رستۀ شغلی و نحوۀ شکلگیری در تاریخ اجتماعی ایران دوره اسلامی
(دانشگاه شهید بهشتی, 2023-03-21)تأمل در مفهوم طراحی لباس بیانگر ارتباط نزدیک آن با مقولۀ مد و تمایز این حرفه از خیاطی است. گرچه اسناد گسترده و معتبری از تاریخ لباس در ایران وجود دارد، دربارۀ جایگاه حرفۀ طراحی لباس و نحوۀ شکلگیری آن در تاریخ اجتماعی ایران ...
-
خاستگاه میان‌رودانی تصویر شیطان در آیینهای گنوسی و زروانی
(دانشگاه شهید بهشتی, 2023-03-21)آموزۀ باور به شر اندیشهای دیرپا و کهن در آیینهای بشری است. به نظر میرسد پنداشت عدم تعادل و تباهی در هستی بنیادیترین ریشۀ اندیشه شر بوده باشد. در تاریخ ادیان مشخصترین تصویر مفهوم شر تجسم ذات شیطان است. البته این نکته ...
-
خوانش صوفیانه و عارفانۀ غزالی از سیاست ایران‌شهری
(دانشگاه شهید بهشتی, 2023-03-21)گرایش غزالی به جهانبینی و زیست صوفیانه، بهویژه پس از رخداد توبۀ او، بینش سیاسیاش را تحت تأثیر قرار داد. تأثیر این واقعه بر عزلتگزینیهای غزالی و تقویت هرچه بیشتر جهاننگری صوفیانۀ او چشمگیر بود، به نحوی که زبان ویژهاش، ...
-
بررسی جایگاه درآمدهای نفتی در برنامههای پنج‌گانه عمرانی(1356-1327 ش) دوران پهلوی
(دانشگاه شهید بهشتی, 2023-03-21)ایران اولین کشور در خاورمیانه به شمار می‌رود که نفت در آن تولید و صنعت نفت آن ملی شد. نفت همواره بهعنوان مهمترین منبع تامین درآمدهای ارزی و یکی از منابع اصلی در برنامههای توسعه و بودجه‌های سالانه در ایران مطرح بوده‌است. ...
-
سیاست کشاورزی ایران در دوره اشغال ایران در جنگ جهانی دوم
(دانشگاه شهید بهشتی, 2022-09-23)ایران در طی دو جنگ جهانی، بهرغم اعلام پیشدستانۀ بیطرفی، آسیبهای فراوانی را متحمل شد. در جنگ جهانی دوم، اشغال ایران از سوی دول انگلیس، شوروی و امریکا در شهریور 1320 (سپتامبر 1941) و استعفای رضا شاه منجر به ورود کشور به ...
-
جنبش دهقانان ماکو در انقلاب مشروطه: علل و پیامدها
(دانشگاه شهید بهشتی, 2022-09-23)با پیروزی انقلاب مشروطه و تأسیس انجمنهای ایالتی و ولایتی، مشروطه‌خواهان تبلیغات وسیعی با محوریت مبارزه با استبداد و پایان دادن به مناسبات ارباب ـ رعیتی در میان دهقانان ماکو انجام دادند. این اقدامات مؤثر واقع شد و جنبش ...
-
تحلیل قانونگذاری توسعه در ایران با استفاد از دستور زبان نهادی
(دانشگاه شهید بهشتی, 2022-09-23)قوانین برنامههای عمرانی سوم، چهارم و پنجم را میتوان مقدمه و مبنای اثرگذارترین پروژههای نوسازی در دولت پهلوی به حساب آورد. این قوانین در حقیقت سنگبنایِ راهکارهایی بودند که دولت پهلوی تحت عنوان برنامههای عمرانی برای ...
-
بررسی عملکرد شریدان آمریکایی، مستشار وزارت خواربار ایران (1322- 1321ش)
(دانشگاه شهید بهشتی, 2022-09-23)یکی از پیامدهای اولیۀ اشغال ایران توسط متفقین در جنگ جهانی دوم، کمبود و گرانی شدید ارزاق عمومی بود. دولت برای تهیه و توزیع مواد غذایی مورد نیاز مردم به قیمت مناسب، وزارتخانۀ مستقلی به نام خواربار تشکیل داد و شریدان امریکایی ...
-
دلایل گسترش روسپیگری در جامعه اصفهانِ عصر صفوی و سیاست شاه عباس اول در مدیریت آن
(دانشگاه شهید بهشتی, 2022-09-23)روسپیگری در جامعۀ ایران همواره پدیده‌ای مذموم و ناهنجار بوده است. براساس اطلاعات تاریخی، در دورۀ شاه عباس اول (حکـ. 996-1038ق/ 1578-1629م) این پدیدۀ اجتماعی در اصفهان (پایتخت) رشد و گسترش می‌یابد. هدف این مقاله مطالعۀ وضعیت ...
-
کاربست نظریه شکاف و گریز اجتماعی در جامعه ایرانی قرن اول هجری
(دانشگاه شهید بهشتی, 2022-09-23)تبیین شکاف‌های اجتماعی جامعۀ ایرانی در عصر انتقال و خلافت اموی، و به دنبال آن ظهور پدیدۀ گریز از کانون خلافت، نیازمند تحقیقی غیرروایی و کارکردگرایانه است. با سپری شدن ایام فتوح، و عدم جذب عملی ایرانیان در جامعۀ جدید عرب ـ ...
-
تربیت مورخ یا تربیت معلم اعزام دانشجویان رشتة تاریخ و جغرافیا به اروپا (1312–1307خ)؛ انگیزه‌ها، سازوکارها و نتایج
(دانشگاه شهید بهشتی, 2022-09-23)اعزام دانشجویان به اروپا که پس از جنگ‌های ایران و روس با هدف نوسازی و جبران عقب‌ماندگی آغاز شده بود در دورة قاجار تداوم یافت، به گونه‌ای که طبق مستندات قریب به هزار دانشجو در این عصر به اروپا گسیل شدند. بخشی از انگیزة ...
-
گونه‌شناسی تحلیلی تفریحات سلطنتی سلجوقیان ایران (431 – 590 ق/1040 – 1194 م)
(دانشگاه شهید بهشتی, 2022-09-23)سلجوقیان بهعنوان بنیانگذارانِ یکی از دیرپاترین و تأثیرگذارترین دودمانهای تاریخ میانۀ ایران، تا قبل از دستیابی به قدرت، در قامت جنگاوران قبیلهای، تحت سیطرۀ حکومتهای غالباً ترکتبار بودند. آنان در این دوره نهتنها با ...
