بررسی هیستوپاتولوژیک، مولکولی و سرولوژیک بیماری یون در گاومیش های اهواز

Abstract

بیماری یون (پاراتوبرکلوزیس) نوعی آنتریت گرانولوماتوز، پیشرونده، غیر قابل درمان به ویژه در نشخوار کنندگان اهلی و وحشی است که به وسیله­ی <em>مایکوباکتریوم ‌آویوم</em> تحت گونه­ی <em>پاراتوبرکلوزیس</em> ایجاد می‌شود. اطلاعات آماری دقیقی از شیوع بیماری یون در جمعیت گاومیش‌های مناطق مختلف کشور در دسترس نیست. این مطالعه به منظور تشخیص <em>مایکوباکتریوم آویوم پاراتوبرکلوزیس</em> با روش‌های مختلف تشخیصی شامل: الایزا، PCR، هیستوپاتولوژی و مقایسه­ی آن­ها با هم انجام شده است. به این منظور از دی 1395 لغایت مهر 1396 نمونه­های بافتی از گره­ی لنفاوی ایلئوسکال، دریچه­ی ایلئوسکال، کبد و همچنین نمونه­ی خون از 97 رأس گاومیش‌ لاغر کشتار شده با سن بالای دو سال جمع­آوری و به آزمایشگاه منتقل شد. آزمون سرمی میزان آلودگی را 1/4 درصد، آزمون مولکولی میزان آلودگی در روده را 32، در عقده‌ی لنفاوی 31 و در کبد 7/24 درصد و آزمون هیستوپاتولوژی با رنگ­آمیزی اختصاصی زیل-نلسون میزان آلودگی در روده 2/7، عقده­ی لنفاوی 2/8 و در کبد نیز 1/3 درصد نشان داد. با رنگ­آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین در روده‌ی 11 رأس از گاومیش‌ها ضایعات گرانولوماتوزی مشاهده شد ولی فقط نتیجه­ی آزمون مولکولی 9 رأس از آن‌ها مثبت بود. سایر یافته‌های هیستوپاتولوژی شامل آنتریت ائوزینوفیلیک، آنتریت لنفوسیتیک، آنتریت گرانولوماتوز، آنتریت موکوسی چرکی به ترتیب به میزان 9/37 درصد، 3/29 درصد، 19 درصد، 8/13 بود. در عقده­ی لنفاوی نیز 6/68 درصد لنفادنیت گرانولوماتوز، 7/25 درصد لنفادنیت چرکی و در کبد 6/32 درصد هپاتیت مزمن، 96/11 درصد هپاتیت مزمن انگلی، 9/23 درصد پری هپاتیت، 5/6 درصد سیروز و 25 درصد لیومیوم مشاهده شد. با توجه به عدم مشاهده­ی باسیل‌های اسیدفست تیپیک در مطالعه­ی حاضر می‌توان موارد مشاهده شده­ی بیماری یون را فرم paucibacillary (اندک باسیلی) تلقی نمود. در عین حال افزایش میزان آلودگی گاومیش‌های شهر اهواز نسبت به مطالعه­ی قبلی نیازمند توجه جدی‌تر مراجع علمی و اجرایی است.