بررسی تاثیر گیاهان آلبیزیا و لئوکانا بر هضم‌پذیری، تخمیر میکروبی شکمبه و فراسنجه های سرمی شتر تک کوهانه

Abstract

این آزمایش به منظور بررسی اثر گیاهان آلبیزیا (برهان) و لئوکانا (سوبابل) بر هضم­پذیری، تخمیر شکمبه­ای و فراسنجه­های خونی شتر تک کوهانه انجام شد. در مرحله­ی ­اول، مطلوب­ترین جیره از بین جیره­های شاهد، حاوی یونجه و باگاس، جیره­های حاوی برگ برهان و باگاس، غلاف برهان و باگاس، برگ سوبابل و باگاس و غلاف سوبابل و باگاس با روش­های آزمایشگاهی انتخاب شد. نتایج این مرحله نشان داد، بیش­ترین تخمیر، پتانسیل تولید گاز و قابلیت هضم آزمایشگاهی مربوط به جیره­ی حاوی برگ برهان همراه با باگاس بود. در مرحله­ی ­دوم، مطلوب­ترین جیره (جیره­ی حاوی نسبت 60 به 40 باگاس و برهان) و جیره­ی شاهد در تغذیه­ی 4 نفر شتر تک­ کوهانه با سن 5 سال و وزن 25±300 کیلوگرم برای 1 ماه استفاده شدند (2 شتر برای هر جیره). مصرف خوراک، قابلیت هضم مواد مغذی، فراسنجه­های تخمیر شکمبه، رفتار نشخوار و متابولیت­های خونی در دام­ها اندازه­گیری شد. داده­های به­ دست آمده در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد ماده­ی خشک، ماده­ی آلی و مقدار پروتئین مصرفی شترها در جیره­ی شاهد و جیره­ی آزمایشی تفاوت معنی­داری با هم نداشتند. همچنین قابلیت هضم ظاهری ماده­ی خشک، الیاف نامحلول در شوینده­ی خنثی و اسیدی در تیمار شاهد و برهان تفاوت معنی­­داری نداشتند، اما قابلیت هضم پروتئین خام جیره­ی آزمایشی نسبت به جیره­­ی شاهد بالاتر بود. تغذیه­ی برهان به دام­ها طی دوره­ی آزمایش، تأثیر معنی­داری بر گلوکز خون، نیتروژن اوره­ای، کلسترول و تری­گلیسرید نداشت. بر طبق نتایج، مدت زمان خوردن، استراحت، نشخوار و جویدن و هر کدام به ازای مواد مغذی تحت تأثیر جیره­ی­ آزمایشی قرار نگرفتند. نیتروژن آمونیاکی در جیره­ی شاهد بیش­تر از جیره­ی حاوی برگ برهان و pH در جیره­ی حاوی برگ برهان بیش­تر از جیره­ی شاهد بود. نتایج حاصل از این آزمایشات نشان داد، با توجه به تأثیر مثبت جیره حاوی برگ برهان بر قابلیت هضم و تخمیر، شاید بتوان برگ برهان را به میزان 100 درصد جایگزین یونجه در جیره­ی شتر تک کوهانه استفاده کرد.