اثر اکسید روی نانو و توده ای بر بیان ترجیح مکانی شرطی شده ناشی از مرفین در موش های سوری

Abstract

غلظت یون روی (Zn²⁺) خارج سلولی فاکتور مهمی در تنظیم فعالیت اوپیوئیدهاست، اما مطالعه‌ی چندانی در خصوص اثر این یون در مقیاس نانو بر وابستگی به اوپیوئیدها صورت نگرفته است. هدف از این تحقیق، مقایسه‌ی اثر نانوذرات اکسید روی و نوع توده‌ای آن بر بیان ترجیح مکان شرطی شده ناشی از مرفین بوده است. در این مطالعه از 112 سر موش سوری نر بالغ با وزن 3±25 گرم در 16 گروه (7 سر در هر گروه) استفاده شد. در مرحله‌ی اول، مقادیر متفاوت مرفین (mg/kg, SC 10، 5، 5/2) به منظور تعیین مقدار مؤثر دارو برای القاء ترجیح مکان شرطی شده با استفاده از متد طرفدار (Bias) تجویز شد. در مرحله‌ی دوم اثر مقادیر متفاوت نانواکسید روی (mg/kg, IP10 و 5، 5/2) و اکسید روی توده‌ای (mg/kg, IP 10 و 5، 5/2) بر بیان ترجیح مکانی شرطی شده ناشی از مرفین ارزیابی گردید. مرفین به صورت وابسته به دوز باعث افزایش زمان سپری شده در مکان دریافت مرفین گردید (ترجیح مکان شرطی شده) (001p</). این افزایش در گروه دریافت کننده‌ی دوز (mg/kg 10 و 5) مرفین کاملاً معنی‌دار بود. اکسید روی نانو و توده‌ای قادر به القاء ترجیح مکانی نشدند. نانواکسید روی در کلیه مقادیر فوق (05/0P<، 001/0P<) و اکسید روی توده‌ای در مقادیر 5 و 10 میلی‌گرم (001/0P<) سبب کاهش معنی‌دار بیان ترجیح مکان شرطی شده ناشی از مرفین (mg/kg5) گردیدند. نانوذرات اکسید روی اثر مهاری قوی‌تری در مقایسه با نوع توده‌ای نشان داد. به نظر می‌رسد، نانوذرات روی قابلیت بیش‌تری برای مهار وابستگی به مرفین در مقایسه با نوع توده‌ای دارند و احتمال دارد این اثر به واسطه‌ی تعامل بهتر با سیستم‌های نوروشیمیایی درگیر در فرآیند وابستگی به اوپیوئیدها باشد.