تیلریوز اسبی در دو رأس مادیان اصیل عرب در شهرستان اهواز

Abstract

<em>تیلریا اکوئی</em> تک‌یاخته‌ای از شاخه اپی‌کمپلکسا می‌باشد که توسط کنه‌‌های سخت منتقل شده و باعث تب، کم‌خونی همولیتیک و زردی و در برخی موارد موجب مرگ اسب‌ها در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری دنیا می‌گردد. در خرداد ماه سال 1390 دو رأس مادیان 2 و 8 ساله عرب با سابقه بی‌حالی، کاهش اشتها، عدم تمایل و سختی در حرکت به بیمارستان آموزشی دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز ارجاع داده شدند. معاینه فیزیکی، دهیدراتاسیون ملایم، دپرسیون، زردی شدید همراه با نقاط پتشی در مخاطات چشم و واژن را آشکار ساخت. در مادیان اول و دوم به ترتیب درجه حرارت مقعدی C˚5/40 و C˚5/39، ضربان قلب 88 و 64 ضربه در دقیقه، تعداد تنفس 60 و 72 بار در دقیقه ثبت گردید. روی پوست نواحی مغابنی، پرینه و زیر بغل دام‌ها تعداد زیادی کنه سخت مشاهده شد. جهت انجام آزمایش‌های هماتولوژی، نمونه خون از ورید وداج دام‌ها اخذ و همچنین گستره خون از عروق خونی لب بالا برای بررسی وجود آلودگی با انگل‌های خونی تهیه و به آزمایشگاه ارسال گردید. در گستره‌های خون رنگ شده با گیمسا مربوط به هر دو اسب، در درون گلبول‌های قرمز پیروپلاسم‌های تک‌یاخته تیلریا اکوئی مشاهده شد. هر دو اسب کم خونی شدیدی نیز داشتند. دام‌های مبتلا به وسیله ایمیزول (mg/Kg 4) سه مرتبه به فاصله 72 ساعت، فسفر و ویتامین ب 12 مورد درمان قرار گرفته و پس از گذشت یک ماه، بهبودی کامل در آنها حاصل گردید. با توجه به شیوع بیماری تیلریوز اسبی در کشورهای مجاور و اهمیت آن از لحاظ اقتصادی در صنعت اسبداری و همچنین وجود آلودگی به تیلریا اکوئی در استان، انجام مطالعات همه‌گیرشناسی جامع و مناسب در این خصوص ضروری به نظر می‌رسد تا ضمن شناسایی دام‌های حامل، راهکارهای مناسب برای پیشگیری و درمان این بیماری اتخاذ شوند.