ارزیابی خشکسالی ایستگاه‌های سینوپتیک غرب کشور با استفاده روش هربست و مدل عصبی-فازی تطبیقی

Abstract

بارندگیهای کم و متعاقباً دورههایی با دبی کم اثرات قابل توجهی برمدیریت منابع آب دارد. علاوه براین افزایش روبه رشد تقاضای آب موجب بحرانیتر شدن شرایط در دورههای حاد خشکسالی می گردد. مدیریت خشکسالی و اعمال محدودیتهای استفاده ازآب دریک نقطه بطورمستقیم تابع شدت خشکسالی میباشد. در این مقاله به بررسی تداوم، شدت و شاخص خشکسالی با استفاده از روش هربست و پیش بینی مقادیر کمبود بارش ماهانه با مدل ANFIS در 27 ایستگاه سینوپتیک در استان‌های منطقه غرب کشور طی دوره آماری 30 سال(1985-2014) پرداخته شد. نتایج پایش خشکسالی نشان داد که در ایستگاه‌های سینوپتیک سراب و کرمانشاه به ترتیب با 260 ماه و 122 ماه بیشترین و کمترین تعداد ماه خشک را داشتند. و ماکزیمم شدت نسبی خشکسالی(Y(بدون بعد)) در ایستگاه‌های مراغه و جلفا به ترتیب 47/3 و 50/2 محاسبه شد. بیشترین و کمترین مقادیر شاخص خشکسالی(I) در ایستگاه‌های تکاب، سراب، سقز و سرپل‌ذهاب و در ایستگاه‌های استان اردبیل و لرستان رخ داده است. همچنین در پیش‌بینی مقادیر کمیود بارش ماهانه(MMD) با مدل ANFIS با توجه به معیارهای نش، ضریب تعیین و میزان خطا جز در ایستگاه‌های کرمانشاه، میانه و پیرانشهر مدل عملکرد بهتر را نشان نداد.