تحلیل وضعیت کیفیت منابع آب ایران (دوره 1383 تا 1393)

Abstract

بررسی روندهای گذشته و پیش‌بینی‌های آتی نشان‌دهنده وضعیت نامطلوب کیفیت منابع آب کشور در سالهای آتی خواهد بود. با توجه به همگن نبودن توزیع جمعیت در کشور، میزان تولید پساب در استان‌ها و حوضه‌های آبریز کشور نیز یکنواخت نیست و در مناطق دارای تمرکز جمعیت و صنعت، تنش بیشتری به محیط‌زیست به‌خصوص منابع آب وارد خواهد شد. بر اساس برنامه‌های موجود استفاده از پساب در این زمینه در سال‌های آتی رشد شدیدی خواهد داشت. این موضوع اگرچه از نظر کمیت آب قابل‌قبول است ولی با توجه به فرایندهای تصفیه موجود، پساب‌های حاصل می‌تواند مشکلات بهداشتی و محیط‌زیستی پیش‌بینی‌نشده‌ای در پی داشته باشد. با توجه به نمونه‌های ذکرشده، در صورت ادامه روند موجود، قطعاً چشم‌انداز روشن و قابل قبولی در زمینه کیفیت آب کشور وجود نخواهد داشت. در این مقاله، با توجه به محدودیت اطلاعات موجود در رابطه با متغیرهای کیفیت آب همچون نیترات، فسفر و BOD1، با استفاده از محاسبه بارآلودگی آلاینده‌های مختلف نقطه‌ای و غیر نقطه‌ای، پتانسیل آلودگی حوضه‌های آبریز مختلف و همچنین سهم هر یک از منابع آلاینده در آلودگی منابع آب سطحی و زیرزمینی محاسبه شده است. همچنین در این مقاله، با استفاده از یک چارچوب مناسب، به ارزیابی وضعیت کیفیت منابع آب کشور پرداخته شده است و با ارزیابی وضعیت موجود و همچنین محرکها و فشارهای موجود بر وضعیت کیفیت منابع آب کشور، به بحث در مورد پاسخهای مناسب برای بهبود شرایط فعلی پرداخته شده است.