بررسی آزمایشگاهی عملکرد هیدرولیکی دهانه های آبگیر مشبک تسمه ای در شبکه های سیلابروی شهری

Abstract

در دهه‌های گذشته بسیاری از شهر‌های شمالی ایران به‌دلیل قرار گرفتن در اقلیم معتدل همواره در معرض بارندگی‌های شدید قرار داشته‌اند که از مهم‌ترین اثرات نا‌مطلوب آن‌ها آب‌گرفتگی معابر شهر‌ها، اختلال در عبور و مرور عابرین پیاده و وسایل نقلیه و ورود خسارت به اموال عمومی و خصوصی بوده است. یکی از علل بروز آبگرفتگی، عملکرد هیدرولیکی نا‌مناسب دهانه‌های آبگیر در شبکه سیلابرو و انسداد و گرفتگی آن‌ها است. در این مقاله عملکرد هیدرولیکی دهانه‌های آبگیر مشبک تسمه‌ای رایج در شبکه‌های سیلابرو شهری و اثر زاویه قرار‌گیری تسمه‌ها بر ضریب تخلیه و راندمان هیدرولیکی مورد بررسی قرار گرفته است. دهانه آبگیر مشبک در دو آرایش تسمه‌های طولی و عرضی ساخته شده و در ورودی آبگیر مشبک از 5 زاویه مختلف تسمه و دو شیب عرضی مجرای اصلی استفاده شد. همچنین اثر شدت جریان بر میزان آبگیری با اعمال 6 دبی مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج 120سری آزمایش نشان داده است که آرایش طولی تسمه‌ها نسبت به آرایش عرضی از ضریب تخلیه و راندمان هیدرولیکی بیشتری بر‌خوردار است و میزان افزایش ضریب تخلیه در آبگیر‌های تسمه‌ای طولی نسبت به تسمه‌ای عرضی در دو وضعیت بدون شیب عرضی و با شیب عرضی 2 درصد به‌ترتیب 52 و 70 درصد می‌باشد و اگرچه زاویه قرار‌گیری تسمه‌ها تاثیر ناچیز‌ی بر ضریب تخلیه دارد زاویه تسمه 45 درجه در میان آبگیر‌های تسمه‌ای طولی و عرضی عملکرد بهتری دارد. همچنین با افزایش دبی، راندمان هیدرولیکی آبگیر‌های مشبک کاهش می‌یابد.