چالش های حقوقی حفاظت از بستر و حریم رودخانه ها در ایران

Abstract

افزایش تجاوز به بستر و حریم رودخانه‌ها به یک فرابحران تبدیل شده است. این تجاوز به شیوه‌های گوناگونی مانند ایجاد و احداث اعیانی‌های غیرمجاز، برداشت غیر قانونی و بی رویه شن و ماسه، تخریب رودخانه، تخلیه نخاله و زباله، حفر چاه و غیره صورت می‌پذیرد. عوامل متعددی اعم از وضع قوانین نامناسب، ضعف نظام اجرایی و مشکلات سیستم قضایی در بروز معضلات مزبور نقش اساسی داشته است. روش پژوهش حاضر توصیفی‌- تحلیلی و روش گردآوری داد‌ه‌ها، کتابخانه‌ای است. هدف پژوهش، شناسایی چالش‌های حقوقی که باعث شده تا حاکمیت وزارت نیر‌و به نمایندگی دولت بر بستر و حریم رودخانه‌ها متزلزل و زمینه تجاوز به بستر و حریم رودخانه‌ها تشدید گردد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد اجرای ناقص قانون توزیع عادلانه آب و آیین‌نامه‌های مربوطه، چند‌گانگی مدیریت بر بستر و حریم رودخانه‌ها، وجود خلاء‌های قانونی، فقدان سند مالکیت برای بستر رودخانه‌ها و دادرسی ناکارآمد آب در قبال متجاوزین سبب شده تا این ثروت عمومی جولانگاه تجاوز و تصرف قرار گیرد.