تحلیل دینامیک تقاضای آب: مطالعه موردی شهر قم

Abstract

کمبود منابع آب همواره یکی از مهم‌ترین چالش‌های اغلب کشور‌های جهان به‌ویژه کشور ایران است. یکی از راهکار‌های اساسی برای کنترل و مدیریت این موضوع، بررسی تقاضای آب است. شهر قم به دلیل قرارگیری در منطقه خشک کشور همواره با تهدید مواجه بوده است و در صورت عدم مدیریت صحیح در آینده نزدیک با خطرات جدی در این زمینه مواجه خواهد بود. هدف از این تحقیق، بررسی دینامیک تقاضای آب با روش پویایی سامانه‌ها در شهر قم بوده است. دینامیک متغیر‌های مختلفی نظیر جمعیت، منابع آب سطحی، عرضه و تقاضای آب با استفاده از نرم‌افزار ونسیم مدلسازی شده است. حداکثر درصد اختلاف نسبی این مدل برای تخمین تقاضای آب 7 درصد بوده است. تحلیل سناریو های مختلف نشان میدهد که تغییر نرخ زاد و ولد از میزان 4 درصد به 2 درصد منجر به کاهش 29 درصدی میزان تقاضای آب در سال 1405 در مقایسه با روند فعلی میشود.. بر اساس این نتیجه، سیاست کنترل جمعیت، بیشترین تأثیر را بر تقاضای آب دارد. اثر قیمت بر میزان تقاضا ناچیز است به طوری که افزایش 20 درصدی قیمت، 04/2 درصد کاهش در میزان تقاضا در سال 1405 در مقایسه با روند فعلی ایجاد خواهد کرد.