ابعاد منطقه‌ای شکاف جنسیتی دستمزد شاغلان بخش دولتی و خصوصی در بازار کار شهری ایران‌: رویکرد تجزیۀ نئومارک

Abstract

تبعیض جنسیتی دستمزد در بازار کار، به تخصیص غیر بهینة منابع انسانی منجر شده است و آثار منفی بر رشد اقتصادی برجای می‌گذارد. با توجه به تفاوت استان‌ها به لحاظ وضعیت درآمدی و دستمزد پرداختی به مردان و زنان، بررسی شکاف جنسیتی دستمزد در مناطق مختلف و مشخص‌کردن ابعاد و شاخص‌های سنجش‌پذیر تبعیض در بازار نیروی کار حائز اهمیت است. در پژوهش حاضر با به کار بردن داده‌های خرد بودجة خانوار در سال 1396، ابعاد جغرافیایی شکاف جنسیتی دستمزد در مناطق ایران بررسی شده است. بدین منظور، در این پژوهش از رویکرد تجزیة نئومارک استفاده شده که شکل گسترش‌یافته‌ای از تجزیة اوکساکا و بلایندر است. نتایج پژوهش نشان می‌دهند شکاف جنسیتی دستمزد به‌صورت فزونی میانگین دستمزد مردان نسبت به زنان در بازار کار تمامی مناطق ایران وجود دارد؛ به‌طوری‌که از میان پنج منطقة تعریف‌شده در این مطالعه، تبعیض جنسیتی دستمزد به میزان چشمگیری در ازای میزان سرمایة انسانی یکسان، در مناطق یک و دو وجود دارد. بر طبق نتایج، در سال 1396 بین 49% تا 91% تفاوت دستمزد زنان و مردان در مناطق مختلف با مشخصات سرمایة انسانی مشاهده شده که در این بین در مناطق سه، چهار و پنج بیش از نیمی از شکاف دستمزد ناشی از سرمایۀ انسانی است.