علم جدید هیدرولوژی اجتماعی: در جستجوی درک مفهوم هم‌تکاملی انسان و آب

Abstract

امروزه برهمکنش‌هایی میان جوامع بشری و چرخه‌ی هیدرولوژیکی در حال رخ دادن می‌باشد که در گذشته هرگز مشاهده نشده است. بازخوردها و برهمکنش‌های میان سیستم‌‌های انسانی و هیدرولوژیکی نشان می‌دهد که فعالیت‌های انسانی منجر به ایجاد پیوستگی قوی میان بشر و سیستم‌های هیدرولوژیک شده و اثرات مثبت و منفی توسعه‌ی سیستم‌های اجتماعی از طریق تصمیم‌گیری‌های مدیریتی بر سیستم‌های هیدرولوژیکی بازتاب می‌یابند. اگرچه پیوند میان فعالیت‌های بشری و آب در "سیستمی از برهمکنش متقابل" سالیان مدیدی است که شناخته شده، تا‌کنون درک کمّی از بازخوردها، برهمکنش‌های دوسویه و مفهوم تکامل و هم‌تکاملی در سیستم‌های پیوسته میسر نشده است. این شرایط منجر به پیدایش علم جدید «هیدرولوژی اجتماعی» با هدف درک «پویایی و هم‌تکاملی سیستم‌های پیوسته‌ی انسان ـ آب» گردید. در واقع هیدرولوژی اجتماعی، مطالعه‌ی سیستم‌های پیوسته‌ی انسان ـ آب مبتنی بر هم‌تکاملی سیستم‌های اجتماعی و هیدرولوژیکی می‌باشد که در آن چگونگی وقوع بازخوردها و برهمکنش‌های متقابل مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. هیدرولوژی اجتماعی، شکل‌یافته در چارچوب‌های اقتصاد و سیاست، مرزهای علم هیدرولوژی را به‌سمت پذیرش انسان به‌عنوان جزئی یکپارچه با چرخه‌ی هیدرولوژی سوق داده و پیشرفت‌ جدیدی در علم هیدرولوژی محسوب می‌شود که نیاز به بازاندیشی در خصوص این دانش را ایجاد می‌نماید.