برآورد تبخیر از سطح دریاچه ارومیه با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای سنجنده MODIS

Abstract

تبخیر به عنوان مهمترین عامل خروج آب از دریاچه‌های بسته، سهم به‌سزایی در معادلات بیلان آب دریاچه‏ها ایفا می‌کند و می‌تواند منجر به تغییر در ترکیب شیمیایی دریاچه‌ها شود. هدف از این مطالعه ارائه الگویی برای برآورد صحیح نرخ تبخیر از سطح آب دریاچه ارومیه با استفاده از فن‌آوری سنجش از دور می‌باشد. بدین منظور مدل روزانه تبخیر با لحاظ کردن اثر شوری (SDDE)¹ بر مبنای معادله بیلان انرژی و با استفاده تلفیقی از داده‌های سنجش از دور سنجنده MODIS (شامل دمای سطح، آلبدو، گسیلمندی، ماسک ابر، آب قابل بارش) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)² توسعه داده شده و با اندازه‌گیری‌های زمینی اعتبار‌سنجی شد. با اجرای این مدل نقشه‌های تبخیر از سطح دریاچه برای سال 2010 میلادی به‌دست آمد. بر اساس نتایج حاصل مجموع ارتفاع و حجم تبخیر طی 7 ماه آوریل تا اکتبر در سال 2010 (90-1389) به ترتیب معادل 1136 میلیمتر و 8/3 میلیارد مترمکعب می‌باشد. این برآورد نشان می‌دهد که حتی در صورت تأمین نیاز آبی دریاچه در شرایط نرمال معادل 1/3 میلیارد متر مکعب، روند کاهشی تراز دریاچه تداوم خواهد داشت