برآورد حداکثر بارش محتمل 24 ساعته به روش چند ایستگاهی: مطالعه موردی شمال خراسان

Abstract

هرشفیلد برآورد بارندگی حداکثر محتمل (PMP)¹ را در سال1961 به روش آماری پایه‌ریزی کرده است. این پژوهشگر روش اصلاح شده‏ای را برای 2645 ایستگاه با مطا‌لعة بارندگی حداکثر 24 ساعتة ارائه داده است. در سال‌های بعد بارندگی‌هایی رخ داد که بیش از PMP محاسبه شده به این روش است. در نتیجه روش هرشفیلد به زیر سؤال رفت. الیاسون روش چند ایستگاهی را در سال 1997 ارائه داد. این روش از ادغام آمار کلیة ایستگاه‏های هم اقلیم یک منطقه استفاده می‏کند، زیرا PMP می‏تواند در هر نقطة این منطقه رخ دهد. بنیان ریاضی روش به توزیع گامبل نوع 1 و توزیع‏های منشعب از آن وابسته است. الیاسن پارامترها را تنها به روش گشتاورهای معمولی برآورد کرده و PMP را با این برآورد به دست آورده است. در مقالة حاضر برای برآورد پارامترها از سه روش برآورد دیگر به نام‌های حداکثر درست‏نمائی، حداکثر آنتروپی و گشتاورهای وزن‌دار احتمالی نیز استفاده شده است. برای مقایسه روشهای برآورد از آمار 41 ایستگاه باران‌سنج هم اقلیم شمال خراسان استفاده شده. آزمونها‏ی آماری برتری روش درست‌نمائی را نسبت به روش گشتاوری نشان می دهد. علاوه بر این، PMP این ایستگاه‏ها نیز به روش اصلاح شدة هرشفیلد محاسبه و نتیجه با روش چند ایستگاهی مقایسه شده است. نتایج به دست آمده برتری و ثبات روش چند ایستگاهی را تأیید می کند.