بررسی ویژگی‌های بوم‌شناسی و رویشگاهی گونه شمح بیابانی Ochradenus ochradeni Abdallah، در منطقة بهمن ابرکوه، استان یزد

Abstract

برای بررسی امکان احیاء اراضی شور با گونه شمح بیابانی <em>Ochradenus ochradeni Abdallah</em> در پژوهش حاضر ویژگی­های رویشگاهی و اکولوژیکی این گونه در منطقه بهمن ابرکوه بررسی گردید. شرایط ژئومورفولوژی، ویژگی­های اقلیمی، فنولوژی و زیست­سنجی (بیومتری) بررسی شد. نتیجه­ها نشان داد که شمح بیابانی بیشتر در خاک‌هایی با بافت درشت تا متوسط، CaCo₃ زیاد 07/26 ±7/38 %، 2H₂O CaSO₄کم 2/0± 19/0% و pH در دامنه 1/7 تا 5/8 رشد می‌کند. بستر رویشگاه در بخش‌هایی از دشت‌سر فرسایشی با شیب‌های ملایم بود. درصد تاج پوشش بسیار کم برابر با 39/0% است. متوسط بارش‌های سالانه در دوره 17 ساله در حسین‌آباد mm8/61 و در بداف mm 47،و اختلاف دمایی زیاد در فصول تابستان و زمستان است. فصل خشک بسیار طولانی 10 ماه، پراکنش بارندگی ماهانه و فصلی نامنظم و فصل تابستان فاقد بارندگی مؤثر است. گونه­های تیره اسفناج 52% گونه­های همراه را تشکیل می­داد. مرحله رویشی در فصل بهار تا نیمه شهریور، مرحله بذر دهی در تابستان تا نیمه شهریور و پائیز و زمستان مصادف با خواب گیاه بود. بیشترین درصد جوانه‌زنی در تیمار KNO₃ 1% برابر 66/86% و KNO₃ 2% برابر 6/76% و بیشترین سرعت جوانه‌زنی در KNO₃ 1% برابر 69/5 بذر در روز می‌باشد. کمترین سرعت جوانه‌زنی در سرمادهی 2 و 4 هفته، 38/0% اندازه‌گیری شد. یافته­های پژوهش نشان داد که این گونه در خاک‌های غیر شور- غیر سدیمی تا شور– سدیمی رشد می‌کند. بنابراین با اجرای مدیریت درست و علمی مرتع می‌توان از این گونه برای تغذیه دام و غنی شدن پوشش گیاهی بهره برد.